|
پژوهشگران دانشگاه صنعتی مالک اشتر شاهین‌شهر اصفهان، به کمک روش
آلیاژسازی مکانیکی موفق به تولید نانوآلیاژی بر پایهی نیکل- بور در مقیاس
نیمه صنعتی شدند.
ترکیبات بین‌فلزی بر پایهی نیکل- بور کاربردهای گسترده‌ای در آلیاژسازی،
لحیم‌کاری، پوشش‌دهی و ساخت لایه‌های نازک و ضخیم دارند، همچنین در مقایسه
با ترکیبات فلزات نجیب، قیمت کمتری هم دارند.
از این رو محققان دانشگاه صنعتی مالک اشتر شاهین‌شهر، اقدام به تولید این
مواد به روش آلیاژسازی مکانیکی کرده‌اند و قسمت اول نتایج کارشان را
در مجله‌ی Materials Letters (جلد ۶۴، صفحات ۳۱۲-۳۰۹، سال ۲۰۱۰) منتشر
نموده‌اند.
مهندس مسعود نظریان سامانی، محقق این پژوهش، در گفتگو با بخش خبری سایت
ستاد ویژه‌ی توسعه‌ی فناوری نانو گفت: «مواد آلیاژساز بر پایهی نیکل و
خصوصاً نیکل- بور در ایران به‌طور گسترده‌ای در تولید فولاد و انواع
سوپرآلیاژها استفاده می‌شوند. اما با وجود تحریم‌های متعدد، واردات این
مواد استراتژیک با صرف هزینه و وقت بسیار و مشکلات متعدد همراه است، در
نتیجه با اعلام نیاز صنایع داخلی، اقدام به تولید این مواد و بی‌نیاز ساختن
کشور از واردات نموده‌ایم».
مهندس نظریان در مورد چگونگی انجام این پژوهش گفت: «پودرهای عناصر Ni و B
را با درصد خلوص بسیار بالا و اندازه‌ی متوسط ذرات ۱۰ و ۳ میکرومتر، در یک
آسیاب گلوله‌ای سیاره‌ای به مدت ۱۰ ساعت آسیاب نمودیم. سپس آنها را در
دماهای ۲۰۰، ۴۰۰، ۶۰۰ و ۸۰۰ °C به مدت ۱ ساعت، تحت عملیات حرارت‌دهی قرار
دادیم. در نهایت نانوپودرهای تهیه شده را تحت آنالیز پراش پرتوی ایکس و
آنالیز حرارتی قرار دادیم».
کارشناس‌ارشد مهندسی مواد، در مورد نتایج، اظهار داشت: «ترکیب بین‌فلزی
Ni3B در دمای ۳۵۰ °C و ترکیب بین‌فلزی Ni2B در دمای
۷۰۰ °C تشکیل شده‌اند.
همچنین از آنجایی که فرایند آلیاژسازی مکانیکی تا حد زیادی از انرژی فعال‌سازی
تشکیل این ترکیبات در حین حرارت‌دهی می‌کاهد، بنابراین با افزایش زمان
آلیاژسازی مکانیکی، ترکیب‌های بین‌فلزی Ni3B و Ni2B در حین حرارت‌دهی، سریع‌تر
تشکیل شده‌اند».
مهندس نظریان در پایان خاطر نشان کرد که این پروژه در وزارت دفاع و
پشتیبانی نیروهای مسلح در حال تولید نیمه‌صنعتی است و امیدواریم در آینده‌ای
نزدیک به تولید صنعتی برسد.
این پژوهش با همکاری دکتر علیرضا کمالی، مهندس روح‌الله مبرا و مهندس
محبوبه نظریان سامانی انجام شده‌است.
|
