|
شیمیدانان دانشگاه تربیت معلم آذربایجان با استفاده از نانوذرات هیدروکسیدهای
دوگانه‌ی لایه‌ای نیکل-آلومینیم در روش استخراج با فاز جامد، موفق به اندازه‌گیری
دقیق داروی سالسیلیک اسید از محیط بیولوژیکی شدند.
دکتر حسین عبدالمحمدزاده، عضو هیئت علمی گروه شیمی دانشگاه تربیت معلم آذربایجان،
در گفتگو با بخش خبری سایت ستاد فناوری نانو گفت: «در این کار پژوهشی، از روش
استخراج با فاز جامد (SPE)، برای استخراج داروی سالسیلیک اسید از محیط بیولوژیکی با
ماتریکس پیچیده نظیر سرم خون، بافت گیاهی، نمونه‌های دارویی و غیره استفاده شده‌است.
SPE مناسب‌ترین روش برای حذف ماتریکس پیچیده بوده و در عین‌حال بسیار کم هزینه و
آسان است. انتخاب فاز جامد، مهم‌ترین فاکتور در استخراج با فاز جامد است. نانوذرات
به دلیل داشتن نسبت سطح به حجم بالا و پایداری شیمیایی و حرارتی بالا، کارایی روش
استخراج با فاز جامد را به مراتب افزایش داده‌اند. در کار حاضر از نانوذرات
هیدروکسیدهای دوگانه‌ی لایه‌ای(LDHs) به‌عنوان فاز جامد در روش SPE استفاده شده‌است».
دکتر عبدالمحمدزاده در رابطه با کارایی روش پیشنهادی گفت: «برای بررسی کارایی روش
پیشنهادی در تعیین مقدار سالیسیلیک اسید، این روش را برای اندازه‌گیری سالیسیلیک
اسید در نمونه‌های بیولوژیکی، ترکیبات دارویی و نمونه‌ی گیاهی به کار بردیم. نتایج
به دست آمده حاکی از کارایی بالای روش پیشنهادی استخراج با فاز جامد با نانوجاذب‌های
هیدروکسیدهای دوگانه‌ی لایه‌ای در آنالیز نمونه‌های حقیقی و صحت خوب آن است».
وی افزود: «روش ارایه شده حد تشخیص پائین (۰٫۱۲ µg L–۱) و همچنین قابلیت بسیار بالا
در استخراج ترکیبات دارویی و همچنین سنتز سریع و آسان نانوجاذب به‌کار برده شده را
نسبت به سایر روش‌ها دارد. در کل، این روش، حساس، تکرارپذیر، ساده، کم هزینه، دقیق
و سازگار با محیط زیست، برای پیش‌تغلیظ و اندازه‌گیری سالیسیلیک اسید در یک
آزمایشگاه شیمی تجزیه است».
گفتنی است که نانوجاذب‌های بر پایه‌ی هیدروکسیدهای دوگانه‌ی لایه‌ای به‌دلیل داشتن
ظرفیت بالای جذبی می‌توانند در تصفیه‌ی فاضلاب‌های صنعتی و بیمارستانی استفاده
گردند. همچنین این ترکیبات به‌راحتی قابل بازیافت و احیا شدن هستند. بنابراین طول
عمر این جاذب‌ها بالا بوده و می‌توان از این جاذب‌ها تا چندین مرحله برای حذف
آلاینده‌ها استفاده کرد.
محقق پژوهش در پایان گفت: «با توجه به این که سالسیلیک اسید علاوه‌بر کاربرد دارویی،
در تهیه‌ی مواد آرایشی نیز کاربرد دارد، روش ارایه شده می‌تواند در اندازه‌گیری
سالسیلیک اسید در مواد آرایشی و همچنین جداسازی و اندازه‌گیری آن در فاضلاب‌های
صنعتی و بیمارستانی مورد استفاده قرار گیرد».
این پژوهش -که بخشی از پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد خانم سولماز کهنسال است و با
همکاری دکتر ذوالفقار رضوانی، آقای غلامحسین صادقی و راهنمایی دکتر عبدالمحمدزاده
انجام شده- در مجله‌ی Talanta (جلد ۸۴، صفحات ۳۷۳-۳۶۸، سال ۲۰۱۱) منتشر شده‌است.
|
