این فوق العاده کوچک، فوق العاده بزرگ

رشد سرمایه گذاری در حوزه نانو این فناوری را تبدیل به یکی از بخش های بزرگ اقتصاد کشورها در آینده خواهد کرد. صنعت نانو که بر مقیاسی بسیار کوچک استوار است، در حال تبدیل به صنعتی بسیار بزرگ می باشد.

ابعاد نانومتر که با چشم غیر مسلح قابل رویت نیست و در دنیا کسب و کار تا امروز نیز براحتی نادیده گرفته می‌شد، سریع و بی‌صدا تولید و کاربری محصولات را در حال حاضر و در آینده تحت تاثیر قرار می‌دهد. فناوری نانو انقلابی در محصولات روزمره و یا محصولات با کاربردهای خاص به راه انداخته و آنها را سخت‌تر، قوی‌تر، واکنش‌پذیرتر، ارتجاعی‌تر، ضدآب‌تر، سبک‌تر و روشن‌تر می‌کند. فناوری نانو در عرصه‌های مختلفی از مواد آرایشی گرفته تا سلول‌های خورشیدی، آب آشامیدنی پاک، انرژی‌های تجدیدپذیر، درمان بیماری‌های مرگبار همچون سرطان و دیابت می‌تواند به سرمنشاء نوآوری بدل شود.

به رغم رکود اقتصادی غرب در سه سال گذشته، در بسیاری از بازارهای نوظهور، که بعضا جمعیت قابل توجهی را در بر می‌گیرند، شاهد افزایش چشمگیر در تولید ناخالص ملی بوده‌ایم. این رشد و شکوفایی، میزان تقاضا را در عرصه‌های مختلف افزایش می‌دهد: سوخت‌های فسیلی آلاینده، رژیم‌های غذایی غربی و ناسالم و زباله‌های کالاهای مصرفی. دولت‌ها و شرکت‌های سراسر دنیا با مسئله ایجاد موازنه بین افزایش رفاه عمومی و حفاظت از محیط زیست آسیب پذیر و نیز تولید محصولات جدید که فشرده‌تر، کارآمدتر و مقرون به صرفه‌تر باشند؛ مواجه هستند.

 تحقیقات در فناوری نانو و تجاری‌سازی ایده‌های نو، کلید حل بسیاری از این مشکلات است. فناوری نانو اساسا تاثیری دگرگون کننده بر بیشتر جنبه‌های زندگی ما خواهد داشت. ستاد ملی نانو که بودجه آن از طرف دولت آمریکا تامین می‌شود، مطالب فوق را به این صورت جمع‌بندی می‌کند: «کاربردهای فناوری نانو، روش‌هایی قابل پیش‌بینی و غیرقابل پیش‌بینی برای بهره‌مند ساختن جامعه بوجود می‌آورند».

فاز تحقیقاتی زمانبر و پرهزینه است. دولت‌ها و شرکت‌ها با سرمایه‌گذاری‌های عظیم خود، موسسات علم و فناوری قدرتمندی بوجود آورده‌اند. بی‌شک، موانع موجود بر سر راه ورود به این بازار، چه در بعد هزینه مواد و چه در بعد مالکیت فکری، قابل توجه است. میزان سرمایه‌گذاری دولت فدرال آمریکا در فناوری نانو طی شش سال گذشته بیش از ۹ میلیون دلار تخمین زده می‌شود. بودجه تحقیقات و توسعه فناوری نانو در آمریکا در مقایسه با سال ۲۰۰۱ رشد ۲۶۰ درصدی داشته است. چین مقدار سرمایه‌گذاری خود را در این زمینه طی پنج سال گذشته ۳ برابر کرده است. هند خبر از گشایش نخستین پارک نانوی خود در سال ۲۰۱۱ داده است. عربستان سعودی نیز خبر از راه‌اندازی موسسه فناوری نانوی پادشاه عبدالله داده است.

سرمایه‌گذاری‌های تحقیقاتی در زمینه نانو اکنون در حال سوددهی بوده و فاز تجاری‌سازی آن دستخوش تغییرات عمده‌ای است. تنها در ماه گذشته ده‌ها محصول و نوآوری جدید اعلام شده است. به عنوان نمونه، نگاهی به چند نمونه از شرکت‌هایی که در اندیس خالص نانوی سدروس (CNIP) قرار گرفته‌اند، روند مذکور را بر ما روشن می‌سازد. ASML، یکی از تولیدکنندگان سیستم‌های لیتوگرافی برای صنعت نیمه‌هادی، خبر از ارائه فناوری جدیدی داده که به سازندگان تراشه امکان تولید تراشه‌های کوچک‌تر، سریع‌تر و ارزانتر می‌دهد. ترمو فیشر ساینتیفیک (TMO) با همکاری آژانس حفظ سلامت در انگلستان، موفق به نقشه‌برداری پروتئوم موجود زنده‌ی مسبب شیوع ای-کولای در اروپا شده است. جی تی ادونسد تکنالاژیز (GTAT)، تولید کننده فناوری تولید پلی سیلیکون و دیگر مواد و سیستم‌های مورد استفاده در بازار LED، تجهیزات خورشیدی و …، خبر از سفارش ۸۱٫۷ میلیون دلاری توسط مشتریان جدید در آسیا داده است. صنعت نانو که بر مقیاسی بسیار کوچک استوار است، در حال تبدیل به صنعتی بسیار بزرگ می‌باشد.

در دنیای سرمایه‌گذاری، فناوری نانو هنوز در ابتدای حیات خود است. با در نظر گرفتن نقش متحول‌کننده فناوری نانو در بخش‌های صنعتی در حال رشد مانند علوم محیط زیستی، امنیت ملی، ایمنی غذا، پزشکی و حمل ونقل؛ انتظار می‌رود سرمایه‌گذاران بخش نانو سود قابل توجهی کسب کنند. رشد و نوسانات زیاد، ناکارآمدی قیمت‌گذاری بازار، مشکلات در عرضه عمومی اولیه در مقیاس بالا؛ از عوامل تردید در سرمایه‌گذاری در این بخش به شمار می‌رود.