ساخت OLED روی بستر انعطاف‌پذیر

محققان کانادایی در دانشگاه تورنتو و دانشگاه کوئینز موفق به ساخت دیود‌های منتشرکننده نور آلی (OLED) روی بستر پلاستیک انعطاف‌پذیر شدند. نتایج این پروژه می‌تواند منجر به ساخت صفحه‌های نمایش انعطاف‌پذیر شود.

محققان کانادایی در دانشگاه تورنتو و دانشگاه کوئینز موفق به ساخت دیود‌های
منتشرکننده نور آلی (OLED) روی بستر پلاستیک انعطاف‌پذیر شدند. نتایج این
پروژه می‌تواند منجر به ساخت صفحه‌های نمایش انعطاف‌پذیر شود.

OLEDها دارای مزایای متعددی نسبت به همتایان معدنی خود هستند. OLEDها بر
خلاف LEDهای رایج، فاقد عناصر فلزی سنگین نظیر آرسنیک بوده که در بسیاری از
کشورها استفاده از آنها ممنوع شده است. مزیت دیگر OLEDها، آمورف بودن آنها
است به‌طوری که آنها را می‌توان به اشکال مختلف ساخت. یکی از طراحی‌های
ایده‌آل این دسته از مواد، ساخت آنها روی پلاستیک‌های انعطاف‌پذیر است، با
این کار می‌توان از OLEDها درنمایشگرهای کامپیوتر یا کاغذ دیواری‌هایی با
قابلیت لوله‌ای شدن استفاده کرد.

به‌دلیل طبیعت خاص OLEDها، این ساختارها مقادیر زیادی نور را در درون خود
به‌دام می‌اندازند که در نتیجه بهره کار OLED تا ۲۰-۳۰ درصد تنزل می‌یابد.
برای حل این مشکل باید راهی ارائه کرد با استفاده از آن OLEDها را روی
بسترهایی با ضریب شکست بالا نظیر شیشه بلوری ساخت، این بسترها می‌توانند
نور را به یک سمت هدایت کرده و در نتیجه کارایی OLED را بهبود بخشند. اما
شیشه‌ها انعطاف‌پذیر نیستند بنابراین OLED انعطاف‌پذیر کماکان دارای کارایی
بسیار پایین خواهد بود.

مایکل هلاندر از دانشگاه تورنتو که با همکارانش از دانشگاه کوئینز کار می‌کند،
می‌گوید این سیستم باید تغییر کند. او ایده‌ای برای حفظ OLEDها روی پلاستیک
انعطاف‌پذیر ارائه داده به‌طوری که کارایی OLED افزایش یافته است. در این روش،
به‌جای آنکه از یک سطح با ضریب شکست بالا استفاده شود، تنها یک لایه نازک با ضریب
شکست بالا روی سطح پلاستیک انعطاف‌پذیر قرار داده می‌شود. این لایه روی سطح بالایی
زیرلایه و در زیر OLED قرار می‌گیرد. این لایه از جنس پنتااکسید تانتالیوم
(Ta2O5)بوده و ۵۰ تا ۱۰۰ نانومتر ضخامت دارد. این کار موجب شده تا ضریب شکست سیستم
همان قدری بالا رود که اگر تمام زیرلایه از جنس ماده‌ای بود که ضریب شکست بالایی
می‌داشت. همچنین کارایی OLED (برای نور سبز) ۶۳ درصد شده است.

مایکل موسینی از پیشگامی تحقیقات ملی ایتالیا که متخصص حوزه OLED است می‌گوید نتایج
به‌دست آمده در این پروژه ارزش بسیاری در حوزه اپتوالکتریک آلی دارد. البته هنوز
مشکل هزینه بالا در تولید انبوه باقی است زیرا هزینه ایجاد لایه پنتااکسید
تانتالیوم با استفاده از اسپاترینگ بسیار بالا است. یافتن جایگزینی برای این ماده
می‌تواند قدم بعدی در توسعه این فناوری باشد.

محققان این پروژه پیش بینی می‌کنند ۳ تا ۵ سال آینده این فناوری به بازار راه یابد.
قدم بعدی در این پروژه، بررسی راه‌های تولید انبوه این فناوری است.