زدایش لیگند از سطح نانوبلور

در تولید نانوبلورها معمولا لیگندها به سطح نانوبلور می‌چسبند که این موضوع در استفاده از نانوبلورها مشکل آفرین است. اخیرا محققان با استفاده از یک ماده شیمیایی موسوم به نمک مروین لیگندها را از سطح نانوبلور زدوده‌اند.

در تولید نانوبلورها معمولا لیگندها به سطح نانوبلور می‌چسبند که این موضوع
در استفاده از نانوبلورها مشکل آفرین است. اخیرا محققان با استفاده از یک
ماده شیمیایی موسوم به نمک مروین لیگندها را از سطح نانوبلور زدوده‌اند.

محققان دپارتمان انرژی در آزمایشگاه ملی لورنس در برکلی روشی برای جداکردن
نانوبلور از مولکول‌های کمند مانند ارائه کردند. این موضوع یکی از موانع
موجود بر سر راه استفاده از نانوبلورها در ادوات بوده است. این یافته
می‌تواند منجر به فناوری جدیدی شود که از آن در بخش ذخیره انرژی، پیل‌های
فتوولتائیک، پنجره‌های هوشمند و دیودهای نشر نور استفاده شود.

برای تولید نانوبلورها از محلول‌های شیمیایی استفاده می‌شود که درون آنها
مولکول‌های چسبنده‌ای موسوم به لیگند وجود دارد. این مواد موجب پایداری
نانوبلور می‌شود اما در عین حال موجب تشکیل یک لایه ناخواسته اطراف
نانوبلورها می‌گردد. جداسازی و زدایش این لیگندها یکی از چالش‌های پیش روی
محققان است.

اخیرا محققان از یک ترکیب آلی به نام تری اتیلوکسونیم تترافلوروکربنات یا نمک مروین
استفاده کردند تا با آن لیگندهای آلی را از سطح نانوبلورها جدا کنند. برت هلمس از
محققان این پروژه می‌گوید با این روش می‌توان هر نوع نانوبلوری از جمله اکسیدهای
فلزی، فلزات و نیمه‌هادی‌ها را خالص سازی کرد به‌طوری که لیگندها از سطح نانوبلور
زدوده شده و نانوبلور خالص باقی بماند. این نانوبلورها را می توان به‌صورت جوهر در
پرینترها مورد استفاده قرار داد. علاوه‌براین آنها ساختار اصلی خود را حفظ کرده و
در هنگام استفاده در ادوات کارایی بیشتری از خود نشان می‌دهند.

برخی از نانوبلورها که در حوزه انرژی مورد استفاده قرار می‌گیرند در برابر اسید یا
عوامل اکسید کنند ناپایدار هستند بنابراین هنگام زدودن لیگند از بین می‌روند. در
این تحقیق هلمز و همکارانش روی برهمکنش اتمی میان نانوبلورهای سلنید سرب و لیگندهای
اطراف آن تحقیق کرده‌اند. آنها از نمک مروین استفاده کرده تا لیگندها را به‌صورت
شیمیایی از سطح نانوبلورها بزدایند در نهایت نانوبلورهایی عاری از لیگند به‌صورت
فیلم نازک تشکیل شدند.

اویلین روزن از دیگر محققان این پروژه می‌گوید این نانوبلورهای خالص دارای
پتانسیل‌های کاربردی متعددی هستند البته می‌توان به آن لیگندهای جدید و مورد دلخواه
را نیز افزود. یکی از مزیت‌های این روش آن است که می‌توان فرآیند را کنترل کرد و
خواص آن را بهینه کرد.

نتایج این تحقیق در قالب مقاله‌ای تحت عنوان Exceptionally mild reactive stripping
of native ligands from nanocrystal surfaces using Meerwein’s salt در نشریه
Angewandte Chemie به چاپ رسیده است.