محققان آمریکایی موفق به استفاده از پپتیدهای متصل به کلاژن در بهبود زخم شدند. این پپتیدها قادرند به رشتههای کلاژن حمله کرده و در دمای اتاق با آنها پیوند پایدارغیر کوالانسی ایجاد کنند. همچنین میتوان مولکولهای دارو را به این پپتیدها پیوند زده و آنها را به محل زخمها هدایت کرد با این کار فرآیند التیام زخم تسریع میشود.
روش جدیدی برای التیام زخم با استفاده از پپتیدها
کلاژن مهمترین پروتئین موجود در بدن انسان است که سه چهارم از وزن خشک پوست را تشکیل میدهد. این پروتئین از سه رشته پلی پپتید مارپیچی تشکیل شده است که حاوی امینو اسیدهای پرولین، هیدروکسی پرولین وگلیسین است. پپتیدهای متصل به کلاژن که توسط رونالد رینز و همکارانش از دانشگاه ویسکونسین مادیسون ساخته شده، از قسمت کوچکی از کلاژن کپی شده است. این گروه تحقیقاتی به جای پرولین و هیدروکسی پرولین از فولروپرولین استفاده کردهاند. پپتید اصلاح شده با فولروپرولین با قدرت به ساختار مارپیچی سه گانه کلاژن میچسبد. نتایج تحقیقات پژوهشگران نشان میدهد که این پپتید نسبت به پپتید اصلاح نشده به کلاژن حیوانات با قدرت بیشتری میچسبد.
هرچند که این پپتیدها محکم به کلاژن میچسبند اما به هیچ وجه به یکدیگر نمیچسبند. در واقع این پپتیدها بهصورت تک رشتهای باقی مانده و در جستجوی یک شریک هستند. در محل زخمها این تک رشتهها شرکای بسیاری زیادی خواهند داشت چرا که در اینجا کلاژنها سرگردان و رها شده هستند. این گروه تحقیقاتی، راهبرد خود را برای چالشهای مختلف در زیست پزشکی بهکار گرفتند برای مثال آنها رنگها را به این پپتیدها پیوند زده تا نتیجه کار خود را ارزیابی کنند. زینز میگوید من این پروژه را بسیار دوست میدارم زیرا این کار از مکانیک کوانتوم آغاز میشود جایی که برای درک مولکولهای زیستی پیچیده از آن استفاده شده و حالا نتیجه این کار در حال عملیاتی شدن است.
گریگ فیلد، یکی از متخصصان طراحی و ساخت پروتئینها در موسسه تحقیقات مولکولی توری پینز میگوید استفاده از پپتیدهایی این چنینی میتواند پیشرفت بزرگی نسبت به روشهای رایج باشد. این راهبرد جدید به قدری انعطافپذیر است که میتوان از آن برای درمانهای انتخابی استفاده کرد. از این راهبرد میتوان در درمان زخمهایی که فرآیند درمان دشواری دارند استفاده کرد.
در آینده این تیم تحقیقاتی قصد دارد تا برای رهاسازی دارو در محل زخم از این پپیتیدها استفاده کند. احتمالا بتوان از این پپتیدها در درمان زخمهای دردناک از قبیل سوختگی استفاده کرد زیرا این سیستم موجب کاهش تعداد دفعات پانسمان میشود.
نتایج این تحقیق در نشریه Org. Biomol. Chem به چاپ رسیده است.
