پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی با همکاری پژوهشگران دانشگاه شهید بهشتی توانستند با عاملدار کردن نانوسیلیکای متخلخل، از آن در سیستم رهایش داروی کلاریترومایسین استفاده کنند.
استفاده از نانوسیلیکای متخلخل در رهایش هدفمند دارو
پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی با همکاری پژوهشگران دانشگاه شهید بهشتی توانستند با عاملدار کردن نانوسیلیکای متخلخل، از آن در سیستم رهایش داروی کلاریترومایسین استفاده کنند. این دارو برای درمان گلودرد، التهاب لوزهها، سنوزیت باکتریایی حاد، تشدید برونشیت مزمن ساختار پوست و عفونتها و… مورد استفاده قرار میگیرد.
این تیم که با هدف رهایش هدفمند دارویی، مطالعاتی بر روی نانوسیلیکاهای متخلخل داشتند، توانستند با استفاده از نانوسیلیکای عاملدار شده به عنوان نگهدارنده دارو به کاربرد جدیدی از این نانومواد برسند.
این پژوهشگران داروی کلاریترومایسین را به عنوان داروی مورد نظر برای بررسیهای خود انتخاب کردند. کلاریترومایسین یک آنتی بیوتیک ماکرولیدی است که فعالیت ضد میکروبی از خود نشان میدهد. استفادهی این دارو به علت طعم بد، ایجاد خشکی دهان و تورمهایی مخصوصا در دهان، باعث مشکلاتی میشود. از مشکلات دیگر آن نیمهعمر پایین (در حدود ۳ الی ۴ ساعت) است که این امر موجب آزاد شدن مقدار زیادی از دارو در زمان کوتاه خواهد شد. به همین علت ارائه یک روش برای رفع این مشکلات احساس میشود.
این تیم تحقیقاتی از میان مواد مختلف به کار رفته در سیستمهای دارورسانی کنترل شده، نانوسیلیکای متخلخل را انتخاب کردند. از علل این انتخاب نیز میتوان به پایداری، فضای زیاد، زیست سازگاری خوب این نانومواد متخلخل اشاره کرد.
با بررسیهای متعددی که بر روی نانوسیلیکای متخلخل انجام شد، ساختار SBA-15 به علت آرایه ششضلعی بسیار منظم، مورد توجه پژوهشگران قرار گرفت. همچنین وجود حفرههای بزرگتر در این ساختار نسبت به بقیهی ساختارها، نکته دیگری بود تا این ساختار را به منظور حمل مولکولهای بزرگ داروی کلاریترومایسین انتخاب کنند.
آنان در ادامه کار خود آزمایشاتی بر روی نانوسیلیکای متخلخل (با ساختار SBA-15) همراه با داروی کلاریترومایسین جذب شده به داخل خود انجام دادند. نتایج این آزمایشات نشان داد که با عاملدار کردن سطح داخلی منافذ به وسیلهی مشتقات TREN [tris (2-aminoethyl) amine] آزادسازی بهتری رخ میدهد.
همچنین از نتایج دیگر مشاهدات، کنترل ذخیرهسازی و انتشار دارو با تغییرات pH است که یک امکان مناسب برای استفاده در pH معده را فراهم میکند به طوری که وقتی pH محیط کمتر از ۴ شود حدود ۹۷ درصد از داروی خود را آزاد میکند.
نتایج این کار تحقیقاتی که بهوسیلهی آقای جباری ظهیرآبادی و همکارانشان صورت گرفته است، در مجله Sol-Gel Science and Technology (جلد ۶۱، شماره ۱، سال ۲۰۱۲) منتشر شده است. علاقمندان میتوانند متن مقاله را در صفحات ۹۰ الی ۹۵ همین شماره مشاهده نمایند. |