کاربرد جدیدی از نانوسیلیکا‎ ‎به عنوان جاذب رنگ‌های اسیدی

پژوهشگران دانشگاه علم و صنعت تهران توانستند با عاملدار کردن نانوسیلیکای متخلخل، میزان جذب رنگ‏های اسیدی این نانوسیلیکا را به میزان قابل قبولی افزایش دهند.‏

‎ پژوهشگران دانشگاه علم و صنعت تهران توانستند با عاملدار کردن نانوسیلیکای متخلخل، میزان جذب رنگ‏های اسیدی این نانوسیلیکا را به میزان قابل قبولی افزایش دهند.‏

 

سالانه هزاران تن رنگ‌های مختلف در صنعت رنگ تولید می‌شود که بر اساس آمار حدود ۱۵ درصد از این ‏تولیدات در فرآیند تولید یا رنگ کاری تلف می‌شود. این تلفات رنگ که اکثرا وارد آب می‌شود از مضرات ‏زیست‌محیطی برخوردار است و برای تصفیه این پساب‌ها نیاز به زدودن رنگ‌های آنها است. تاکنون ‏روش‌های متعددی برای زدودن این رنگ‌ها ارائه شده است که از بین آنها استفاده از روش جذب، مؤثرتر و ‏ارزان‌تر از موارد دیگر است.‏

 

دکتر منصور انبیا با همکاری دکتر سمیرا صالحی از دانشگاه علم و صنعت با مطالعات خود بر روی نانومواد ‏متخلخل و عامل دار کردن آنها، موفق شدند با عاملدار کردن نانوسیلیکای متخلخل به گروه آمینی میزان جذب ‏آنها را افزایش دهند.

 

این محققان در بررسی‌های خود از نانوسیلیکای متخلخل عاملدار شده به اتیلن دی آمین ‏‏(‏SBA-3/EDA‎‏) ، آمینو پروپیل (‏SBA-3/APTES‎‏) و پنتا اتیلن هگزامین (‏SBA-3/PEHA‎‏) استفاده کردند. ‏این نانومواد از جهات مختلفی مورد بررسی قرار گرفت و میزان جذب آنها به صورت:

‏ SBA-3/PEHA > SBA3/APTES > SBA-3/EDA > SBA-3‎

گزارش شد. ‏

 

بر اساس این بررسی‌ها ‏SBA-3/PEHA‎‏ به عنوان جاذب بسیار خوب برای رنگ‌های اسیدی معرفی شد. ‏همچنین سازوکار جذب سطحی این نانومواد نیز بر اساس جاذبه الکترواستاتیک و پیوند هیدروژنی ایجاد شده ‏بین سطح جاذب و رنگ‌های اسیدی نیز توجیه شد.

 

در کنار این بررسی‌ها، مطالعات و مشاهدات جامع‌تری به ‏منظور بررسی اثر پارامترهای تجربی مختلف مانند تغییر شیمیایی، زمان تماس، غلظت اولیه، دُز جاذب، سرعت ‏تحریک، ‏pH‏ محلول و دمای واکنش در فرآیند جذب انجام شد. ‏

 

نتایج این مطالعات و مشاهدات جامع حاکی از این بود که با افزایش ‏pH‏ میزان جذب ‏SBA-3/PEHA‎‏ ‏کاهش پیدا می‌کند. همچنین دمای بهینه برای انجام عملیات جذب ۲۰ درجه سانتیگراد گزارش شد که با ‏افزایش این دما میزان جذب نیز کاهش می‌یابد.‏ در انتهای این پژوهش سینتیک جذب برای ‏SBA-3/PEHA‎‏ مورد بررسی قرار گرفته است که بر اساس ‏نتایج بدست آمده از آن مکانیزم جذب با مدل ایزوترم فروندلیخ تطابق بیشتری داشته و از نظر سینتیکی نیز ‏شبه‌درجه دوم است.‏

 

نتایج این تحقیقات نیز در مجله ‏Dyes and Pigments‏ (شماره۱، جلد۹۴، جولای سال ۲۰۱۲) منتشر شده ‏است. علاقمندان می‌توانند متن مقاله را در صفحات ۱ الی ۹ همین شماره مشاهده نمایند.‏ ‎
 

‎ ‎ ‎ ‎‎