الکترودهای شفاف نانولوله‌ای برای پیل‌های خورشیدی ارزان

انرژی خورشیدی یکی از نویدبخش‌ترین انرژی تجدیدپذیر است، اما هزینه بالای پیل‌های خورشیدی مرسوم کاربرد آنها را محدود کرده است. برای افزایش رقابت‌پذیری انرژی خورشیدی، دانشمندان در پی کاربردی کردن پیل‌های خورشیدی حساس‌شده با رنگ‌دانه هستند. در این پیل‌های خورشیدی بجای نیمه‌رسانای گران و عناصر کمیاب، از نانوذرات تیتانیا و رنگ‌دانه‌های آلی ارزان‌قیمت استفاده می‌شود. اکنون ژاوهانگ هوآنگ در موسسه A*STAR و همکارانش با جایگزین کردن اکسید قلع ایندیوم – ماده استاندارد برای الکترودهای شفاف – با نانولوله‌های کربنی هزینه این نوع پیل‌های خورشیدی را بیشتر کاهش داده‌اند.

انرژی خورشیدی یکی از نویدبخش‌ترین انرژی
تجدیدپذیر است، اما هزینه بالای پیل‌های خورشیدی مرسوم کاربرد آنها را
محدود کرده است. برای افزایش رقابت‌پذیری انرژی خورشیدی، دانشمندان در پی
کاربردی کردن پیل‌های خورشیدی حساس‌شده با رنگ‌دانه هستند. در این پیل‌های
خورشیدی بجای نیمه‌رسانای گران و عناصر کمیاب، از نانوذرات تیتانیا و
رنگ‌دانه‌های آلی ارزان‌قیمت استفاده می‌شود. اکنون ژاوهانگ هوآنگ در موسسه
A*STAR و همکارانش با جایگزین کردن اکسید قلع ایندیوم – ماده استاندارد
برای الکترودهای شفاف – با نانولوله‌های کربنی هزینه این نوع پیل‌های
خورشیدی را بیشتر کاهش داده‌اند.
چپ: راندمان نانولوله‌های کربنی در طول فرآیندهای شیمیایی کاهش می‌یابد (e-:
الکترون‌ها و I-3: یون‌ها در مایع). راست: با استفاده از یک لایه نازک محافظ از
تیتانیا نانولوله‌ها پایدار شده و عملکرد پیل افزایش می‌یابد.
 
یک پیل خورشیدی حساس‌شده با رنگ‌دانه از یک
لایه متخلخل از نانوذرات تیتانیای غوطه‌ور شده در یک رنگ‌دانه آلی تشکیل
شده است. این رنگ‌دانه نور خورشید را جذب کرده و تبدیل به الکتریسیته
می‌کند و این الکتریسیته در نانوذرات تیتانیا جریان می‌یابد. طرفی از پیل
خورشیدی که در مقابل نور خورشید است، معمولا با یک الکترود شفاف روکش داده
می‌شود. این الکترود بارهای الکتریکی را از نانوذرات تیتانیا به بیرون پیل
خورشیدی حمل می‌کند.

هوآنگ می‌گوید: “متاسفانه الکترودهای اکسید قلع ایندیوم شکننده هستند و به
آسانی ترک برمی‌دارند. آنها همچنین گران هستند و حدود ۶۰ درصد کل هزینه پیل
خورشیدی حساس‌شده با رنگ‌دانه را شامل می‌شوند.”

بنابراین هوآنگ و گروهش الکترود اکسید قلع ایندیوم را با فیلم نازکی از
نانولوله‌های کربنی جایگزین کردند. نانولوله‌های کربنی رسانای الکتریسیته
هستند و تقریبا شفاف، انعطاف‌پذیر و مستحکم هستند. تنها عیب آنها این است
که حامل‌های بار تولید شده بوسیله نور در نانولوله ممکن است با یون‌ها در
رنگ‌دانه بازترکیب شوند که این راندمان تبدیل توان پیل خورشیدی را کاهش
می‌دهد.

این محققان برای غلبه بر این مشکل، فیلم نازکی از تیتانیا در بین فیلم نازک
نانولوله کربنی و لایه متخلخل قرار دادند. آنها متوجه شدند که عملکرد
پیل‌های خورشیدی با فیلم نازک تیتانیا بسیار بهتر از عملکرد پیل‌های بدون
این فیلم نازک است. با این حال آنها همچنین متوجه شدند که راندمان تبدیل
خورشیدی پیل‌های خورشیدی جدیدشان فقط یک و هشت دهم درصد است که کمتر از
راندمان پیل‌های خورشیدی مرسوم با الکترودها اکسید قلع ایندیوم است. این
راندمان پایین‌تر بدلیل مقاومت الکتریکی بالاتر و شفافیت نوری کمتر
فیلم‌های نانولوله کربنی است که مقدار نور ورودی به پیل را محدود می‌کند.

این محققان جزئیات نتایج کار تحقیقاتی خود را در مجله‌ی Applied Physics
Letters منتشر کرده‌اند.