پژوهشگران سازمان ملی استاندارد ایران و انسیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور، با جمعآوری اطلاعات از بالغ بر ۱۱۲ مرجع علمی به ایدههای جدیدی در استفاده از حاملهای نانویی برای حمل برخی از مواد فعال زیستی به منظور حفظ مواد فعال زیستی و رساندن این مواد به ناحیه مورد نظر، دست پیدا کردند.
ایدههای جدید در کاربردهای فناوری نانو در صنایع غذایی
|
پژوهشگران سازمان ملی استاندارد ایران و انسیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور، با جمعآوری اطلاعات از بالغ بر ۱۱۲ مرجع علمی، علاوه بر ارائه یک مقاله مروری جامع در زمینه کاربرد فناوری نانو در صنایع غذایی، به ایدههای جدیدی در استفاده از حاملهای نانویی برای حمل برخی از مواد فعال زیستی به منظور حفظ مواد فعال زیستی و رساندن این مواد به ناحیه مورد نظر، دست پیدا کردند.
این تحقیقات در زمینه دستاوردها و پژوهشهای انجام شده (یا در حال انجام) در زمینه کاربرد فناوری نانو در صنایع غذایی و فرایندهای آن انجام گرفته است. مهندس لادن رشیدی از سازمان ملی استاندارد ایران -پژوهشگاه استاندارد- پژوهشکده غذایی و کشاورزی، در این باره گفت: «این تحقیقات با توجه به نیاز برای آگاهی از دستاوردها و پژوهشهای انجام شده در زمینه کاربرد فناوری نانو در صنایع غذایی انجام گرفت و قوانین و مقررات وضع شده در زمینه محدودیتهای کاربرد نانو در صنایع غذایی با مراجعه به بالغ بر ۱۱۲ منبع علمی دنیا، مورد بررسی قرار گرفت.»
وی درباره موارد بدست آمده از این تحقیقات اضافه کرد: «بر اساس این تحقیقات اطلاعات بسیار مفیدی بدست آمد که در مقاله مروری جمعبندی شد. به طور مثال مشخص شد که با کمک فناوری نانو میتوان ابزاری را برای شناسایی پاتوژنها درمواد غذایی، سامانههایی برای حمل آنتیبیوتیکها، بستهبندی هوشمند محصولات غذایی و حمل ترکیبات فعال زیستی به ناحیه مورد نظر فراهم ساخت. از سوی دیگر، کاربرد فناوری نانو در سامانههای مواد غذایی، ابزاری جدید را برای افزایش ایمنی و ارزش تغذیهای فرآوردهای غذایی فراهم میکند. همچنین این مقاله پیشرفتهای اخیر کاربرد فناوری نانودر علوم و فناوری مواد غذایی، قوانین و مقررات جدید در زمینه مواد غذایی نانویی و مقالات جدید مطرح شده در زمینه ارزیابی خطر ناشی از کاربرد نانو در صنایع غذایی را شرح میدهد.»
استفاده از نانوکپسولها و نانوذرات به منظور حفظ و نگهداری ویتامینها، آنتیاکسیدانها،، داروها، آنزیم ها، نگه دارندهها، آهن «هم»، مواد مغذی با ارزش و غیره، از مهمترین اهدافی است که در اکثر تحقیقات انجام شده، دیده میشود.
به گفته رشیدی، ساز و کار عملکرد آنها بدین گونه است که با ایجاد پوششی پایدار در اطراف ماده ناپایدار (ویتامین، آنتی-اکسیدان یا غیره) امکان حفظ خاصیت طعم و بو، کنترل فعل و انفعالات ترکیبات تشکیل دهنده ماده غذایی، کنترل رهایش ماده فعال در مکان هدف، حفظ ماده از رطوبت، دما یا نور،حفظ عملکرد مناسب و افزایش زمان ماندگاریاین مواد را در مکان مورد نظر فراهم میسازند.
این تحقیقات توسط مهندس لادن رشیدی دانشجوی دکترای مهندسی شیمی- بیوتکنولوژی دانشگاه تربیت مدرس و دکتر کیانوش خسروی دارانی عضو هیئت علمی انسیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور صورت گرفته است.
این محققان با اشاره به این که جمعآوری این اطلاعات زمینهساز تحقیقات و پژوهشهای بعدی برای آنها بوده است، اضافه کردند: «در ادامه کار در نظر دارند تا با توجه به این مقاله مروری تهیه شده، تحقیقات خود را به استفاده از حاملهای نانویی برای حمل مواد فعال زیستی به منظور حفظ ماده منتخب فعال زیستی و رساندن این ماده به ناحیه مورد نظر، معطوف کنند.»
نتایج و دستاوردهای این تحقیقات در مقالهای مروری در مجله Critical Reviews in Food Science and Nutrition (جلد ۵۱، شماره ۸، ماه می ۲۰۱۱) منتشر شده است. علاقمندان میتوانند متن این مقاله را در صفحات ۷۲۳ الی ۷۳۰ همین شماره مشاهده نمایند. |
