بنا به گفته پژوهشگرانی از آمریکا، نانوذرات بزرگتر از nm ۱۰۰ که با پلیمر روکش شدهاند، میتوانند بدرون بافت مغز نفوذ کنند. این نتیجه در طراحی روشهای جدید دارورسانی به مغز برای درمان تومورها، تورم اعصاب، و سایر بیماریهایی که درمان آنها مشکل است، حائز اهمیت است.
درمان بهتر تومورهای مغزی با نانوذرات بزرگتر
بنا به گفته پژوهشگرانی از آمریکا، نانوذرات بزرگتر از nm ۱۰۰ که با پلیمر روکش شدهاند، میتوانند بدرون بافت مغز نفوذ کنند. این نتیجه در طراحی روشهای جدید دارورسانی به مغز برای درمان تومورها، تورم اعصاب، و سایر بیماریهایی که درمان آنها مشکل است، حائز اهمیت است.
تصویربرداری بلادرنگ از نانوذرات (سبز) روکششده با پلی (اتیلن گلایکول) که درون مغز موش سالم نفوذ میکنند. ذرات آبگریز با بار منفی (قرمز) با شعاع مشابه ولی بدون روکش PEG قادر به نفوذ نیستند، ولی در نزدیکی جایگاه تزریق میمانند.
یکی از اهداف اصلی نانوپزشکی، کپسوله کردن داروها درون نانوذرات و تحویل آنها به اندامهای بیمار است. در دارورسانی نانوذرهای، اندازه نانوذرات خیلی مهم است، زیرا افزایش شعاع نانوذره به معنای بهبود عظیم در بارگیری دارو و سینتیک آزادسازی طولانی مدت است.
مشکلی که وجود دارد این است که مغز یک محیط چالشانگیز برای دارورسانی است و علت اصلی آن به سد خونی مغز و فضای بسیار تنگ بین سلولها مربوط میشود. این سد ما را در برابر نفوذ مواد مضر موجود در خون بدرون مغز محافظت کرده و نحوه توزیع آنها را نیز در مغز محدود میکنند.
اکنون، جاستین هانز و همکارانش از دانشکده پزشکی دانشگاه جان هاپکینز در بالتیمور فهمیدهاند که اگر نانوذرات بسیار بزرگتر با لایه متراکمی از پلی (اتیلن گلایکول) – که یک پلیمر آبدوست بیضرر در صنعت داروسازی است- روکش شوند میتوانند به سرعت از بافت مغز عبور کنند.
آنها با بررسی نحوه نفود نانوذرات منفرد روکششده با پلیمر بدرون نمونههایی از بافت مغز موش و انسان به این نتایج رسیدند. بعضی از آزمایشها حتی بهصورت زنده روی نمونههای مغز موش انجام شدند. آزمایشهای ردگیری ذرهای بلادرنگ نشان داد که ذراتی با حداقل قطر nm ۱۱۴ قادر به نفوذ در بافت مغز انسان و موش هستند.
این نتایج همچنین نشان میدهند که شبکه متخلخل بین سلولها (که فضای خارج سلولی نام دارد) در بافت مغز انسان از چیزی که قبلا فکر میشد، بزرگتر است و میتواند تا nm ۲۰۰ هم افزایش یابد. بنا به گفته این پژوهشگران، روکشهای متراکم PEG با کاهش «چسبندگی» این نانوذرات به ساختارهای مغزی و تسهیل حرکت آنها این کار را انجام میدهند.
الیزابت نانس که عضو این گروه است گفت: «ذرات بدون روکش از طریق برهمکنشهای الکترواستاتیکی و آبگریزی به سلولها، پروتئینها، و سایر مولفههای مغزی میچسبند. اعتقاد ما این است که روکش PGE یک لایه شبهفرچهای در سطح نانوذرات ایجاد میکند و از آنها در برابر این برهمکنشها محافظت مینماید.» این پژوهشگران جزئیات نتایج کار تحقیقاتی خود را در مجلهی Science Translational Medicine منتشر کردهاند. |