پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات فارس با‌شناسایی میکروارگانیسم‌های جدبد با توانایی تولید نانوذرات نقره و طلا، موفق به تولید پارچه‌های ضد میکروب شدند.
تولید پارچه‌های ضد میکروب در دانشگاه آزاد فارس
پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات فارس با‌شناسایی میکروارگانیسم‌های جدبد با توانایی تولید نانوذرات نقره و طلا، موفق به تولید پارچه‌های ضد میکروب شدند. همچنین نانوذرات تولیدی با این روش، در پزشکی، دارورسانی و پارچه‌های مختلف و بانداژها می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.
امروزه نانوذرات تولیدی به روش زیستی که به آن تولید به‌وسیله‌ی فناوری سبز نیز لقب داده‌اند، به علت مقرون به صرفه بودن و نیز عدم تولید مواد سمی در محیط و بر روی سطح نانوذرات، دارای کاربردهای فراوان در صنعت است. از جمله کاربردهای مهم آن استفاده از نانوذرات تولیدی به‌وسیله‌ی میکروارگانیسم‌ها در پزشکی است که در درون ساختار بانداژ زخم و نیز ابزارهای مورد استفاده در درون بدن قابل استفاده‌اند. یکی دیگر از کاربردهای نانوذرات، استفاده از آن‌ها در صنعت پوشاک است به طوریکه تهیه لباس‌های حاوی نانوذرات که به علت آلی بودن با بدن انسان سازگار و دارای خواص ضد میکروبی نیزهستند، از جمله کاربردهایی است که تحقیقات زیادی در مورد آن انجام نشده است.
این تحقیقات به‌وسیله‌ی پرستو پورعلی دانشجوی دکتری در رشته میکروبیولوژی دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات فارس و دکتر مجید باصری صالحی، سیما افشار نژاد و پروفسور جواد بهروان انجام شده است و هدف اصلی از آن، شناسایی میکروارگانیسم‌های بومی ایران با توانایی تولید نانوذرات فلزی از جمله نانوذرات نقره و طلا بود که سپس حضور نانوذرات تولیدی به‌وسیله‌ی آنالیزهای متعدد تایید و نهایتا از آن‌ها در درون پارچه جهت ایجاد خواص ضد میکروبی استفاده شد.
پورعلی در این باره گفت: «در مورد این تحقیقات می‌توان گفت که به راحتی می‌توان شرایطی را برای میکروارگانیسم‌ها فراهم نمود که طی آن تولید نانوذرات فلزی قابل انجام باشد. به طور خلاصه پس از جداسازی میکروارگانیسم‌ها، هر یک از آن‌ها در معرض یون‌های فلزی در سطح غیر کشنده قرار گرفتند و پس از ایجاد دما و سایر شرایط مورد لزوم، نانوذرات به صورت درون سلولی به‌وسیله‌ی میکروارگانیسم‌ها تولید شدند. علاوه‌بر این تولید نانوذرات به صورت برون سلولی نیز به‌وسیله‌ی میکروارگانیسم‌ها بررسی و با موفقیت انجام شد.»
به گفته پورعلی دستاوردهای این طرح نه تنها‌شناسایی میکروارگانیسم‌های جدید با توانایی تولید نانوذرات نقره و طلا بود بلکه بررسی خواص ضد میکروبی نانوذرات با توجه به شکل و رنگ‌های تولیدی آن‌ها انجام شده و نهایتا نانوذرات درون بستر پارچه‌ها ثابت شده و به این ترتیب خواص ضد میکروبی قابل توجهی در پارچه‌ها ایجاد گردیده است.
پورعلی در توضیح اثرات استفاده از فناوری نانو در این پژوهش افزود: «به طور کلی هنگامیکه مواد در ابعاد نانو تولید شوند خواص متفاوتی نسبت به ماده اولیه خود بروز می‌دهند که از جمله این تغییرات برای نانوذرات نقره و طلا ایجاد خواص ضد میکروبی بسیار بالاتر است که در پایان نامه اینجانب این خاصیت به طور کامل مورد بررسی قرار گرفته است. نانوذرات نقره و طلا به روش‌های متفاوتی خاصیت ضد میکروبی خود را عرضه می‌دارند که برای نانوذرات نقره از طریق فعال‌سازی واسطه‌های فعال اکسیژنی، واکنش با DNA و پروتئین‌ها و برای نانوذرات طلا از طریق واکنش با پمپؤهای ATPase و نیز از بین بردن پتانسیل غشاء موجود در درون سلول است.»
نانوذرات تولیدی با این روش، در پزشکی، دارورسانی و نیز در مواردی مانند فیلترهای تصفیه آب و فاضلاب و نیز پارچه‌های مختلف و بانداژها می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.
نتایج این کار تحقیقاتی در مجله BioMetals (February 2013, Volume 26, Issue 1) منتشر شده است. علاقمندان می‌توانند متن کامل مقاله را در صفحات ۱۸۹ الی ۱۹۶ همین شماره مشاهده نمایند.
