امکان تسریع یا توقف تشکیل رگ‌ها با نانوذرات پوشش‌دار

نتایج پژوهش‌های اخیر محققان دانشگاه ساتمپتون نشان می‌دهد که می‌توان از نانوذرات حاوی پوشش پپتیدی برای رشد یا ممانعت از رشد رگ‌های خونی استفاده کرد. از این نتایج می‌توان برای درمان سرطان استفاده کرد.

آنژیوجنسیس نام فرآیندی است که طی آن، رگ‌های خونی در سراسر بدن تشکیل می‌شوند. این فرآیند برای بدن ضروری بوده و نقش مهمی در التیام زخم‌ها، بارداری و درمان برخی بیماری‌ها ایفا می‌کند. این فرآیند در رشد و نمو سلول‌های سرطانی مهم است.
فرآیند آنژیوجنسیس زمانی آغاز می‌شود که یک مولکول ویژه به گیرنده‌های موجود در سطح سلول‌های خارجی بچسبد. این فعال‌سازی موجب تکثیر سلول‌ها شده و در نهایت رگ‌های جدیدی را پدید می‌آورد. برای تشکیل‌ رگ‌ها، نیاز به سیگنال‌هایی است و در مواقعی نیز سیگنال‌های دیگری برای متوقف شدن فرآیند تشکیل رگ لازم است. داروهای فعلی برای کوتاه مدت جواب می‌دهند و از سوی دیگر مقدار دوز مصرفی بالایی دارند، بنابراین اثرات سمی روی بدن خواهند داشت.
اخیرا پژوهشگران موفق به ارائه ساختاری شدند که قادر به حمل این داروها است. این ساختار، از نانوذرات تشکیل شده که روی سطح آنها عواملی قرار داده شده است که قادر به شناسایی سلول‌های هدف هستند.
این گروه نانوذرات عامل‌دار را که با استفاده از رشته‌های پپتیدی پوشش‌ داده شده، برای ممانعت از رشد رگ‌ها مورد آزمایش قرار دادند.
این گروه سه نوع پپتید مختلف را مورد آزمایش قرار دادند: اولین پپیتید، p1، به گیرنده‌های فاکتور رشد می‌چسبند و فرآیند تشکیل رگ را تسریع می‌کند. پپتید سوم به گیرنده‌های نوروفیلین چسبیده و تشکیل رگ‌های خونی را متوقف می‌کند و پپتید دوم نیز به عنوان کنترل، وارد سلول می‌شود و به هیچ گیرنده‌ای متصل نمی‌شود.
نتایج نشان داد که پپتید اول به سرعت موجب افزایش تشکیل رگ‌های خونی می‌شود در حالی که پپتید سوم مانع از تشکیل این رگ‌ها می‌شود. محققان معتقداند که از نانوذرات حاوی پپتید اول می‌توان برای التیام زخم‌ها استفاده کرد در حالی که نانوذرات حاوی پپتید سوم موجب کُـند شدن رشد سلول‌های سرطانی می‌شود. این که می‌توان تشکیل رگ را در سلول‌های سرطانی کنترل کرد یک گام بسیار بزرگ در مسیر درمان سرطان است. در حال حاضر دانشمندان به این موضوع می‌اندیشند که تشکیل رگ‌ها را در سلول‌های سرطانی به طور کامل متوقف کنند. این گروه در حال کار روی این موضوع هستند.
نتایج این پژوهش در قالب مقاله‌ای در نشریه ACS Nano به چاپ رسیده است.