نانوذرات آهن پوشش‌دار برای خنثی کردن ترکیبات سمی خاک

لیندان آفت‌کشی است که در حال حاضر به دلیل اثرات سمی استفاده از آن ممنوع است. پژوهشگران اسپانیایی روشی ساده برای از بین بردن لیندان موجود در خاک ارائه کردند. این گروه برای از بردن این آفت‌کش از نانوذرات آهن حاوی پوشش پلیمری استفاده کردند.

دو شرکت بیلبائو کمیکال (Bilbao Chemicals) و نکسانا (Nexana) مدت‌هاست که اقدام به تولید لیندان کرده و مصرف کنندگان نیز بدون هیچ کنترلی آنها را وارد محیط‌زیست می‌کنند (لیندان نوعی آفت‌کش بوده که در مزارع استفاده می‌شود این ماده شیمایی یک سم عصبی است که می‌تواند روی کلیه و کبد نیز اثر منفی بگذارد-مترجم). اخیرا مشخص شده‌است که این آفت‌کش روی خاک تاثیر منفی داشته و می‌تواند سلامت انسان را به خطر بی‌اندازد. پژوهش‌های اخیرا در دانشگاه والنسیا نشان می‌دهد که نانوذرات آهن دارای پتانسیل بالایی در خنثی‌سازی لیندان دارند. نتایج این پژوهش در نشریه Chemosphere به چاپ رسیده است.
مدت‌هاست که لیندان به‌عنوان یک حشره‌کش و آفت‌کش در میان مزرعه‌داران رواج دارد، هر چند در حال حاضر استفاده از آن ممنوع شده‌است با این حال این ماده در طبیعت رها شده و به وفور در مزارع وجود دارد. مشکلی که لیندان ایجاد می‌کند فقط به سمی بودن آن ختم نمی‌شود بلکه می‌تواند در بدن موجودات زنده تجمع یابد. از نقطه نظر زیست محیطی، این ماده حلالیت کمی داشته، پایدار بوده و در مقابل زوال در محیط‌زیست مقاومت می‌کند.
درحال حاضر هیچ روش قابل اعتمادی برای از بین بردن این ماده وجود ندارد، بنابراین ایده استفاده از نانوذرات آهن بسیار خلاقانه و موثر است. نتایج این پژوهش نشان داد که نانوذرات آهن به شکل موثری می‌تواند لیندان را از بین ببرد البته مشکلاتی نیز در مسیر استفاده از نانوذرات آهن وجود دارد. برای مثال این نانوذرات در حضور هوا به سرعت اکسید می‌شوند و از سوی دیگر نانوذرات اکسید شده به سرعت متجمع شده و در محیط منزوی می‌شود در حالی که نانوذرات باید بتواند حرکت کرده و در محیط پخش شوند. این گروه نانوذرات را با ترکیبات مختلفی نظیر کربوکسیل متیل سلولز و پلی‌آسپارتات پوشش‌دهی کردند.
برای از بین بردن لیندان محققان از روش استخراج فاز جامد استفاده کردند. در این روش بعد از اعمال نانوذرات، لیندان باقی‌مانده در خاک استخراج شده و با روش کروماتوگرافی گازی و طیف‌سنجی جرمی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. از این روش می‌توان برای بررسی تاثیر نانوذرات مختلف روی لیندان استفاده کرد. پژوهشگران نشان دادند که نانوذرات آهن می‌تواند در مدت زمان ۱ تا ۷۲ ساعت لیندان موجود در خاک را از بین ببرد.