نانوحسگری برای شناسایی سولفید هیدروژن در نفت و گاز مخازن طبیعی

محققان نانوحسگر مبتنی بر کربن بلک ساختند که قادر به شناسایی سولفید هیدروژن در نفت خام و گاز طبیعی موجود در چاه‌ها است. در واقع پیش از استخراج نفت و گاز می‌توان مقدار ترش بودن آن را شناسایی کرد.

پژوهشگران دانشگاه رایس موفق به ساخت شناساگری شدند که می‌تواند وجود گاز سولفید هیدروژن در نفت خام و گاز طبیعی موجود در مخازن زیرزمینی را شناسایی کند. این نانوحسگر که توسط جیمز تور و همکارانش ساخته شده مبتنی بر مواد کربنی نانومقیاس است. نتایج این پژوهش در نشریه ACS Applied Materials and Interfaces به چاپ رسیده است.
وجود مقادیر کم سولفید هیدروژن نیز میتواند موجب سوزش گلو، تنگی نفس و سرگیجه شود. بینی انسان به سرعت نسبت به این گاز حساسیت خود را از دست داده و دیگر قادر به تشخیص غلظت‌های بالای این گاز نخواهد بود. بنابراین وجود این گاز می‌تواند خطرات جانی نیز در پی‌داشته باشد.
از سوی دیگر، سولفید هیدروژن یک مولکول مهم در سیگنال‌دهی در بدن انسان است. این گروه تحقیقاتی پیمایشگر فلورسانسی تولید کرده‌اند که می‌تواند وجود مولکول‌های سولفید هیدروژن را در بدن شناسایی کند، این مولکولها قادراند در نقاطی که دچار تورم شده یا دردناک است متجمع باشند.
نفت خام و گاز طبیعی معمولا دارای سولفید هیدروژن هستند که بویی شبیه تخم مرغ گندیده دارند. وجود حتی یک درصد گوگرد در نفت می‌تواند آن را به نفت ترش تبدیل کند، چیزی که بسیار سمی و خورنده بوده و بلای جان خطوط لوله و تانکرهای حمل نفت است. تبدیل نفت ترش به نفت شیرین فرآیندی چند مرحله‌ای بوده و نیازمند هزینه بالایی است.
بنابراین این که ما بدانیم نفت استخراجی چقدر گوگرد دارد امری مهم بوده که دانستن سریع‌تر آن بهتر است. برای حل این مشکل محققان نانوحسگری ساختند که می‌تواند مقدار این ترکیب را در نفت خام موجود در چاه نفت شناسایی کند. این نانوحسگر مبتنی بر کربن بلک بوده که به شکلی اصلاح شده که قادر است سولفید هیدروژن را در نفت مشخص کند. سطح این نانوحسگر با پلیمر پلی‌وینیل الکل پوشانده شده تا در دماهای بالا، حتی صد درجه سانتیگراد، پایدار باشد. این ترکیب بعد از پمپ شدن به درون چاه در صورت وجود سولفید هیدروژن، تغییر کرده که پس از بازگشت به سطح زمین با آنالیز آن می‌توان به سطح آلودگی نفت پی برد. این گروه معتقداند که شاید بتوان نانوساختاری تولید کرد که قادر به زدودن گوگرد از نفت در درون زمین باشد.