جایزه نوبل شیمی سال ۲۰۱۴ به سه دانشمند برای ساخت نانوسکوپ نوری اعطا شد. این گروه موفق به طراحی و ساخت میکروسکوپ نوری شدند که میتوان با آن نانوساختارها و مولکولهای منفرد را مشاهده کرد.

جایزه نوبل شیمی ۲۰۱۴ برای ساخت نانوسکوپ نوری
دو دانشمند آلمانی و آمریکایی جایزه نوبل شیمی سال ۲۰۱۴ را برای ساخت میکروسکوپ نوری قدرتمندی با توانایی مشاهده نانوساختارها دریافت کردند.
هیئت داوران جایزه نوبل معتقداند که این میکروسکوپ میتواند انقلابی در شناسایی بیماریها و طراحی داروها ایجاد کند. اریک بتزیک، ویلیام مورنر و استفان هال طراحان و سازندگان این میکروسکوپ بودند. دلیل اهمیت ساخت این میکروسکوپ آن است که این گروه تحقیقاتی توانستهاند میکروسکوپ نوری را طوری بهبود دهند که قادر به مشاهده ابعاد نانومتری نیز باشد. در حال حاضر نانوسکوپها کاربرد بسیاری در جهان داشته و در مراکز تحقیقاتی مختلف از آنها استفاده میشود.
پیش از این، دانشمندان به این نتیجه رسیده بودند که میکروسکوپ نوری نمیتواند اجسام کوچکتر از ۲۰۰ نانومتر را به دلیل طول موج نور مرئی نشان دهد چرا که امکان مشاهده اجسامی که از نصف طول موج نور مرئی کوچکتر باشند وجود ندارد.
این گروه تحقیقاتی برای حل این مشکل از تابش فلورسانس استفاده کردند. یک پرتو لیزر، مولکولهای فلورسانس را تحریک کرده و از پرتوهای تولید شده برای تصویربرداری دقیق از نانوساختارها استفاده میشود.
با این نانوسکوپ میتوان مولکولهای منفرد را درون سلولهای زنده مشاهده کرد. همچنین چگونگی ساخته شدن سیناپسها در سلولهای عصبی قابل مشاهده خواهد بود. با استفاده از این نانوسکوپ میتوان پروتئینهای درگیر در بیماریهایی نظیر آلزایمر و پارکینسون را مشاهده کرد و همچنین پروتئینهای منفردی که در تخمک بارور شده عامل تشکیل جنین هستند قابل مشاهده خواهند شد.
این جایزه هشت میلیون کرونی (۱٫۱۹ میلیون دلاری) بین این سه دانشمند تقسیم میشود. جایزه نوبل شیمی در ۱۰ دسامبر، سالمرگ آلفرد نوبل بنیانگذار جایزه نوبل، طی مراسمی به این سه دانشمند اعطا خواهد شد.