محققان دانشگاه صنعتی اصفهان، در بررسیهای جدید خود موفق به ساخت پلیمری تجزیهپذیر و غیرسمی شدند. محصول پیشنهادی نانوساختار بوده و به دلیل برخورداری از خواص مطلوب زیستی قابل کاربرد در حوزهی ساخت حاملهای دارویی و مهندسی بافت خواهد بود. این پلیمر در مقیاس آزمایشگاهی تولید و بررسی شده است.
اصفهان: ساخت پلیمرهای سازگار با محیط زیست
پلیآمیدهای آروماتیک به دلیل خواص مکانیکی و الکتریکی عالی، به عنوان مواد پرکاربرد در زمینههای مختلف شناخته میشوند. اکثر این پلیمرهای تولیدی غیرقابل تجزیه بوده و سالها بدون تغییر در محیط باقی میمانند. لذا بزرگترین مشکلات زیست محیطی در جهان امروز زبالههای پلیمری است. هدف دنبال شده در این پروژه، تولید پلیمرهایی با خاصیت تجزیهپذیری در خاک بوده است. این امر با وارد کردن قطعات زیستی آمینواسیدی در ساختار پلیمر مورد نظر ممکن شده است.
به گفتهی پروفسور شادپور ملکپور، با تولید و کاربرد این محصول، مشکلات ناشی از زبالههای پلیمری برطرف خواهد شد. علاوهبراین کاهش هزینه و افزایش سرعت فرایند تولید از دیگر مزیتهای کاربرد این پلیمر محسوب میشود.
نتایج این تحقیقات حاکی از این بوده که مواد سنتزی، سمیتی برای فعالیت قارچ و باکتریها نداشته و در خاک تجزیهپذیر هستند. همچنین با رشد دانهی گندم در ظرف حاوی این محصولات میتوان گفت این مواد غیرسمی و دوستدار محیط زیست هستند. از طرفی بررسی ساختار پلیمرها، نانوساختار بودن آنها را تایید کرده است. در این راستا، در تصاویر FE-SEM، ذرات پلیمری با اندازهی کمتر از ۵۰ نانومتر و شکلی کروی مشاهده شده است.
ملکپور در توضیح تجاریسازی این محصول عنوان کرد: «به دلیل فرآیندپذیر بودن پلی(آمید-ایمید)، تولید این پلیمرها در مقیاس صنعتی دور از انتظار نیست.»
به گفتهی این عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان، در این کار پلی(آمید-ایمید)های حاوی آمینواسیدهای والین و لوسین از واکنش تراکمی مواد اولیه و تحت تابش ریزموج به عنوان محیطی سبز و کم خطر سنتز شدهاند. سپس اثر امواج فراصوت بر ساختار و اندازه پلیمرهای سنتزی مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین آزمون زیست تخریبپذیری در خاک و بررسی کلونیهای قارچ و باکتری بر روی دی اسیدها و پلیمرها انجام گرفته است. اندازه و ساختار پلیمرهای سنتزی نیز توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی FE-SEM)) مورد بررسی قرار گرفت.
این محققان در ادامهی این طرح، تهیهی نانوکامپوزیتهای پلیمری با به کارگرفتن این پلیمرهای زیست تخریب پذیر، به عنوان بستر کامپوزیت و استفاده از پرکنندههای زیست ایمن در این کامپوزیتها را در دستور کار خود دارند.
نتایج این پژوهش در مجلهی Polymer Bulletin (جلد ۷۱، شماره ۸، سال ۲۰۱۴، صفحات ۲۱۵۹ تا ۲۱۷۲) منتشر شده و حاصل همکاری پروفسور شادپور ملکپور، دکتر محمدرضا سبزعلیان- اعضای هیأت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان- و دکتر مرضیه خانی- دانشآموختهی این دانشگاه- است.
به گفتهی پروفسور شادپور ملکپور، با تولید و کاربرد این محصول، مشکلات ناشی از زبالههای پلیمری برطرف خواهد شد. علاوهبراین کاهش هزینه و افزایش سرعت فرایند تولید از دیگر مزیتهای کاربرد این پلیمر محسوب میشود.
نتایج این تحقیقات حاکی از این بوده که مواد سنتزی، سمیتی برای فعالیت قارچ و باکتریها نداشته و در خاک تجزیهپذیر هستند. همچنین با رشد دانهی گندم در ظرف حاوی این محصولات میتوان گفت این مواد غیرسمی و دوستدار محیط زیست هستند. از طرفی بررسی ساختار پلیمرها، نانوساختار بودن آنها را تایید کرده است. در این راستا، در تصاویر FE-SEM، ذرات پلیمری با اندازهی کمتر از ۵۰ نانومتر و شکلی کروی مشاهده شده است.
ملکپور در توضیح تجاریسازی این محصول عنوان کرد: «به دلیل فرآیندپذیر بودن پلی(آمید-ایمید)، تولید این پلیمرها در مقیاس صنعتی دور از انتظار نیست.»
به گفتهی این عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان، در این کار پلی(آمید-ایمید)های حاوی آمینواسیدهای والین و لوسین از واکنش تراکمی مواد اولیه و تحت تابش ریزموج به عنوان محیطی سبز و کم خطر سنتز شدهاند. سپس اثر امواج فراصوت بر ساختار و اندازه پلیمرهای سنتزی مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین آزمون زیست تخریبپذیری در خاک و بررسی کلونیهای قارچ و باکتری بر روی دی اسیدها و پلیمرها انجام گرفته است. اندازه و ساختار پلیمرهای سنتزی نیز توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی FE-SEM)) مورد بررسی قرار گرفت.
این محققان در ادامهی این طرح، تهیهی نانوکامپوزیتهای پلیمری با به کارگرفتن این پلیمرهای زیست تخریب پذیر، به عنوان بستر کامپوزیت و استفاده از پرکنندههای زیست ایمن در این کامپوزیتها را در دستور کار خود دارند.
نتایج این پژوهش در مجلهی Polymer Bulletin (جلد ۷۱، شماره ۸، سال ۲۰۱۴، صفحات ۲۱۵۹ تا ۲۱۷۲) منتشر شده و حاصل همکاری پروفسور شادپور ملکپور، دکتر محمدرضا سبزعلیان- اعضای هیأت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان- و دکتر مرضیه خانی- دانشآموختهی این دانشگاه- است.