دانشگاه آزاد اسلامی: ساخت نانوذرات نقره از عصاره‌ی گیاهی جنگلی

محقق دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم دارویی، در پی طرحی تحقیقاتی موفق به ساخت نانوذرات نقره از عصاره‌ی گونه‌ای گیاه جنگلی شد. سادگی، سرعت بالا، عدم نیاز به دستگاه‌های گران‌قیمت و سازگاری با محیط زیست از مهم‌ترین مزیت‌های روش پیشنهادی در این طرح است.

نانو ذرات نقره، خواص فیزیکی و شیمیایی و فعالیت‌های زیستی ویژه‌ای دارند. در پی تحقیقات فراوان، استفاده از نانوذرات نقره، به ویژه در حوزه‌ی سلامت، به صورت وسیعی گسترش یافته است. به عنوان مثال، در زمینه‌ی پزشکی پوشش روی زخم، ابزارهای جراحی و پروتزهای استخوان با نانوذرات نقره پوشش داده می‌شوند. از این رو، روش‌های مختلفی نظیر رسوب شیمیایی و فیزیکی، میسل معکوس، هیدروترمال و رسوب بخارشیمایی برای تولید این نانوذرات ابداع شده است. در میان روش‌های موجود، نانوفیتوسنتز یک روش سبز محسوب می‌شود که مزایای بسیاری نسبت به روش‌های معمول دیگر دارد.
در این کار تحقیقاتی نانوذرات نقره با استفاده از عصاره‌ی برگ‌های درختچه‌ی بوداغ جنگلی (Viburnum lantana) و به روش نانوفیتوسنتز تولید شده است. روش پیشنهادی ساده، سریع و سازگار با محیط زیست است و هیچگونه آلودگی و مشکلات زیست محیطی ایجاد نمی‌کند. همچنین تولید نانوذرات به کمک این فرایند از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه است.
به گفته‌ی دکتر علی شفقت لنبر، دانشیار شیمی دانشگاه آزاد اسلامی، نانوذرات نقره‌ی تولید شده به شکل مکعبی با میانگین ابعاد ۴۸ نانومتر بوده‌اند. در این بررسی‌ها مشخص شده است که فعالیت ضدمیکروبی نانوذرات نقره با ساختار مکعب و مکعب مستطیل، نسبت به شکل کروی، دارای تأثیرات بیشتری روی میکروارگانیسم‌ها و سلول‌هاست.
شفقت در ادامه افزود: «جهت تولید این نانوذرات، از عصاره‌ی برگ درخت بوداغ جنگلی و نمک نقره استفاده شد. پس از انجام واکنش و تولید محصول، به منظور بررسی خواص نوری و فیزیکی وشیمیایی آن‌ها، آزمون‌های طیف‌سنجی شامل IR، UV/Vis، SEM، TEM و XRD انجام گرفت. همچنین فعالیت ضدمیکروبی نانوذرات نقره بدست آمده در برابر ده سویه میکروبی(باکتری‌های گرم مثبت و منفی مختلف) نیز مورد بررسی قرار گرفت.»

filereader.php?p1=main_2b8a61594b1f4c4db
محلول عصاره‌ی برگ قبل ( محلولA) و بعد (محلول B) از واکنش با نمک نقره

این تحقیقات از تلاش‌های دکتر علی شفقت لنبر حاصل شده است که نتایج آن در مجله‌ی Synthesis and Reactivity in Inorganic Metal-Organic and Nano-Metal Chemistry (جلد ۴۵، شماره ۳، سال ۲۰۱۵، صفحات ۳۸۱ تا ۳۸۷) منتشر شده است.