پژوهشگران دانشگاه گیلان موفق به ساخت گونه‌ای کاتالیست شده‌اند که می‌تواند جهت تسریع واکنش‌های بسیار مهم و متنوع محافظت از گروه‌های عاملی مختلف از جمله الکل‌ها و فنل‌ها به کار گرفته شود. این کاتالیست که از تثبیت نانوذرات اکسید مس بر روی یک پلیمر ارزان و در
ساخت نانوکاتالیستی کارآمد جهت واکنش‌های حاوی الکل‌ها و فنل‌ها
الکل‌ها، فنل‌ها و آمین‌ها از دسته‌ی گروه‌های عامل هستند که نقشی اساسی در واکنش‌های چند مرحله‌ای از جمله واکنش‌های سنتز مواد آلی دارند. کاتالیست‌ها و روش‌های مختلفی در این واکنش‌ها جهت حفاظت از این مواد مورد استفاده قرار می‌گیرد که بسیاری از آن‌ها اشکالاتی از جمله زمان طولانی واکنش، شرایط سخت، مصرف حلال‌های آلی مضر، و روش‌های آزمایشی خسته کننده را به همراه دارند. اما با توجه به اصول شیمی سبز مهم است که به کاتالیست‌هایی کارآمدتر جهت حفظ این مواد دست یافت.
دکتر فرهاد شیرینی در خصوص هدف اصلی دنبال شده در این طرح گفت: «در طی این تحقیقات، کاتالیستی از نشاندن نانوذرات اکسید مس بریک پلیمر ارزان قیمت با نام پلی(۴- وینیل پیریدین) تهیه شده و پس از شناسایی و تعیین ساختار، از این نمونه به عنوان یک کاتالیزور مؤثر در تسریع انواع واکنش‌های محافظت الکل‌ها، فنل‌ها و آمین‌های مختلف استفاده شد.»
وی در ادامه به روشی که برای ساخت این کاتالیست استفاده شده اشاره کرد و افزود: «این روش بسیار ساده، ارزان و مناسب است که مشکلاتی نظیر نیاز به دمای بالا، استفاده از دستگاه‌های گران قیمت و نیز فرآیندهای کاتالیزوری خاص را که روش‌های پیشین با آن‌ها روبرو بوده‌اند، برطرف می‌کند.»
شیرینی مزایای استفاده از این کاتالیست را اینگونه شرح داد: «نمونه‌ی تهیه شده فعالیت بسیار قابل ملاحظه‌ای در تسریع واکنش‌های محافظت از الکل‌ها، فنل‌ها و آمین‌ها نشان می‌دهد. این در حالی است که اغلب کاتالیست‌های موجود در صنعت چنین قابلیتی را ندارند. راندمان زیاد، انجام واکنش‌ها در شرایط بسیار ملایم و قابلیت بسیار بالای بازیافت کاتالیست جهت استفاده‌ی مجدد از دیگر مزایای استفاده از این کاتالیست است.»
به گفته‌ی این محقق از نتایج حاصل از این طرح در صنایع مختلف شیمیایی و دارویی و نیز در کلیه‌ی تحقیقاتی که در آن‌ها در طی فرآیند شیمیایی نیاز به محافظت از گروه‌های عاملی در ترکیبات یاد شده وجود دارد، می‌توان بهره برداری نمود.
این پژوهش حاصل تلاش‌های دکتر فرهاد شیرینی، دکتر عبدا… فلاح شجاعی، دکتر معصومه عابدینی- اعضای هیأت علمی دانشگاه گیلان- و لاله سماوی- دانشجوی دکترای شیمی پلیمر این دانشگاه- است که نتایج آن در مجله‌ی Journal of the Iranian Chemical Society (جلد ۱۳، شماره۹، سال ۲۰۱۶، صفحات ۱۶۹۹ تا ۱۷۱۲) انتشار یافته است.
