مرکز تحقیقات مشترک کمیسیون اروپا (JRC) ، به منظور اجرای توصیه کمیسیون اروپا برای ارائه تعریفی برای نانومواد، اقدام به مشارکت در توسعه یک روش غربالگری بسیار کارآمد و در عین حال کم هزینه نموده است.
مواد نانو یا مواد غیرنانو
بسیاری از مقررات اتحادیه اروپا (از جمله مقررات مرتبط با محصولات آرایشی و بهداشتی، مواد غذایی جدید، محصولات ضد عفونی کننده و لوازم و تجهیزات پزشکی) ارائه اطلاعات نانومواد و ارزیابی ایمنی آنها را الزام می کند. طبق توصیه کمیسیون، نانوماده ماده ای است حاوی ذرات که بیش از ۵۰٪ این ذرات حداقل دارای یک بعد خارجی در محدوده ۱ تا ۱۰۰ نانومتر باشند.
برای اطمینان از اینکه یک ماده نانوماده است یا خیر و آیا باید مقررات نظارتی خاص اعمال شود، لازم است اندازه ذرات ۱ نانومتر تا چند صد نانومتر آن ماده اندازه گرفته شود. این فرآیند زمان بر و پرهزینه است، زیرا نیازمند آماده سازی دقیق نمونه و انجام آزمون میکروسکوپ الکترونی عبوری است.
همچنین برای شناسایی نانومواد از آزمون تعیین مساحت سطح ویژه حجمی (VSSA) نیز می توان استفاده کرد. برای این کار، باید یک لایه گاز بی اثر روی سطح ذرات جذب شود که از طریق روشی استاندارد، کم هزینه و شناخته شده بر روی نمونه های پودری خشک، بدون نیاز به آماده سازی قابل انجام است.
با این وجود، در مورد تطابق نتایج روشهایTEM و VSSAو اینکه آیا همواره طبقه بندی انجام شده بر اساس این دو روش یکسان است، تردیدهایی وجود دارد. به همین علت، پروژه نانودیفاین در FP7 تعریف شدهاست که در آن مرکز JRC یک چهارچوب تصمیم گیری برای طبقه بندی نانومواد و اقدامات صحه گذاری و استانداردسازی ارائه داده است. در این پروژه میزان تطابق نتایج میان روشهای طبقه بندی به دست آمده از TEM و VSSA برای تعداد زیادی ماده را ارزیابی شده است.
براساس نتایج به دست آمده از مواد معیاری که با دقت بالا مشخصه یابی شده اند، محققان به روش کارآمدی برای تشخیص مواد نانو و مواد غیر نانو دست یافتند که در مجله “Nanoparticle Research” منتشر شده است. روشهای پیشنهاد شده توسط کنسرسیوم نانودیفاین، که مبتنی بر روش VSSA است، بسیار کارآمد و مقرون به صرفه میباشد. مرکز JRC توصیه کرده است که این روش در یک راهنمای فنی برای استفاده جهت تعریف نانوماده ارائه شود.
برای اطمینان از اینکه یک ماده نانوماده است یا خیر و آیا باید مقررات نظارتی خاص اعمال شود، لازم است اندازه ذرات ۱ نانومتر تا چند صد نانومتر آن ماده اندازه گرفته شود. این فرآیند زمان بر و پرهزینه است، زیرا نیازمند آماده سازی دقیق نمونه و انجام آزمون میکروسکوپ الکترونی عبوری است.
همچنین برای شناسایی نانومواد از آزمون تعیین مساحت سطح ویژه حجمی (VSSA) نیز می توان استفاده کرد. برای این کار، باید یک لایه گاز بی اثر روی سطح ذرات جذب شود که از طریق روشی استاندارد، کم هزینه و شناخته شده بر روی نمونه های پودری خشک، بدون نیاز به آماده سازی قابل انجام است.
با این وجود، در مورد تطابق نتایج روشهایTEM و VSSAو اینکه آیا همواره طبقه بندی انجام شده بر اساس این دو روش یکسان است، تردیدهایی وجود دارد. به همین علت، پروژه نانودیفاین در FP7 تعریف شدهاست که در آن مرکز JRC یک چهارچوب تصمیم گیری برای طبقه بندی نانومواد و اقدامات صحه گذاری و استانداردسازی ارائه داده است. در این پروژه میزان تطابق نتایج میان روشهای طبقه بندی به دست آمده از TEM و VSSA برای تعداد زیادی ماده را ارزیابی شده است.
براساس نتایج به دست آمده از مواد معیاری که با دقت بالا مشخصه یابی شده اند، محققان به روش کارآمدی برای تشخیص مواد نانو و مواد غیر نانو دست یافتند که در مجله “Nanoparticle Research” منتشر شده است. روشهای پیشنهاد شده توسط کنسرسیوم نانودیفاین، که مبتنی بر روش VSSA است، بسیار کارآمد و مقرون به صرفه میباشد. مرکز JRC توصیه کرده است که این روش در یک راهنمای فنی برای استفاده جهت تعریف نانوماده ارائه شود.