نانوپوششی که جان پرندگان را در حین پرواز نجات می‌دهد!

سالانه میلیاردها پرنده در اثر برخورد با شیشه ساختمان‌ها و هواپیماها جان خود را از دست می‌دهند، برای حل این مشکل، محققان نانوپوششی ارائه کردند که روی سطح شیشه پنجره قرار داده می‌شود که با انعکاس پرتو فرابنفش موجب کاهش برخورد پرندگان می‌شود.

تصاویر درختان و آسمان که در شیشه‌های ساختمان‌ها انعکاس پیدا می‌کند، برای پرندگان تداعی‌گر زیست‌گاه آن‌ها است. از این رو، پرندگان با مشاهده این مناظر در شیشه‌ها به سوی پنجره پرواز کرده و با سرعت بالا به این شیشه‌ها برخورد می‌کنند و جان خود را از دست می‌دهند. ۳۶۰ میلیون تا یک میلیارد پرنده فقط در آمریکا به دلیل این نوع برخوردها کشته می‌شوند.

بینایی پرندگان با انسان‌ها تفاوت دارد، چشم ما حاوی سه نوع گیرنده مخروطی رنگی است، در حالی که پرندگان نوع چهارمی از گیرنده‌ها را دارند که از نظر فرکانس دریافت سیگنال با ما انسان‌ها تفاوت دارد. این گیرنده در چشم پرندگان قادر به دریافت طول‌موج فرابنفش است، به همین دلیل پرندگان، برخلاف انسان‌ها، قادر به دیدن پرتوهای فرابنفش هستند.

تانیا دی، از دانشکده مهندسی دانشگاه سوانسی می‌گوید: «به همین دلیل است که ما به دنبال استفاده از پوشش‌ها یا الگوهای فرابنفش در پنجره‌ها هستیم تا با این کار مانع از برخورد پرنده با شیشه شویم.»

دی چنین فرض می‌کند که تنظیم برخی خواص انعکاس فرابنفش در شیشه پنجره‌ها می‌تواند به انعکاس بیشتر پرتوهای فرابنفش کمک شایانی کند که این موضوع به نجات جان پرندگان منجر می‌شود. این موضوع در ساختمان‌های مرتفع و هواپیماها نقش مهمی دارد.

نانوذرات دی‌اکسیدتیتانیم یک ماده بسیار رایج در کرم‌های ضدآفتاب است که موجب مسدود کردن مسیر نفوذ پرتو فرابنفش می‌شود. همچنین از این ماده برای تولید رنگ‌های محافظ در برابر پرتو فرابنفش، جوهر، پلاستیک و منسوجات استفاده می‌شود.

این گروه تحقیقاتی به رهبری دی از نانوذرات دی‌اکسیدتیتانیم برای توسعه فیلم نازکی استفاده کردند که روی شیشه قرار داده می‌شود. این فیلم نازک به روش تف‌جوشی سل‌ژل تولید شده که در آن نانوبلورهای شفاف دی‌اکسیدتیتانیم به‌صورت پوشش نانو روی سطح شیشه قرار داده می‌شود.

از آنجایی که بین اثر محافظت در برابر پرتو فرابنفش و اندازه ذرات رابطه وجود دارد، تعیین اندازه بهینه برای بیشینه کردن اثر محافظت، ضروری است. این گروه از ذراتی با ابعاد ۱۴۸ نانومتر برای تولید فیلم نازک استفاده کردند که این کار موجب افزایش ۲۷٫۸ درصدی بازتابندگی پرتو فرابنفش می‌شود.

البته این پوشش دارای خواص آنتی‌باکتریال نیز بوده و می‌تواند برای مقابله با ویروس‌ها و باکتری مفید باشد.