شرکت طیف آزمون اسپادانا طیف‌سنج تحرک یونی تولید و به بازار عرضه کرده است که می‌توان از آن برای شناسایی انواع گازهای شیمیایی، مواد منفجره، داروهای غیرمجاز نظیر مورفین، ویتامین‌ها، مواد مخدر نظیر کوکائین و هروئین، آفت‌کش‌ها و آنتی‌بادی استفاده کرد.
شناسایی آفت‌کش‌ها، مواد منفجره و داروهای غیرمجاز با طیف‌سنج تحرک یونی
این دستگاه در تحقیقات علمی و تشخیص گازهای سمی، سموم غذایی و داروها کارآیی بالایی دارد. کاربرد اصلی این روش در تشخیص و آنالیز گونه‌های شیمیایی گازی، مایع و جامد است. حساسیت این روش در حد نانوگرم و ppb و سرعت آنالیز در حد چند میلی ثانیه است. می‌توان گفت که این دستگاه از جمله دستگاه‌های رایج در حوزه فناوری نانو بوده و می‌تواند برای مشخصه‌یابی نانو مواد نیز به کار رود.
علاوه بر آزمایشگاه‌های دانشگاه و پژوهشکده‌ها، شرکت‌های داروسازی، صنایع غذایی و آزمایشگاه‌های کنترل کیفی نیز به این دستگاه نیاز دارند.
از ویژگی‌های این دستگاه می‌توان به عدم وجود مزاحمت ناشی از NOx و دیگر یون‌های منفی، آنالیز بسیار سریع (کمتر از ۵ ثانیه) و حساسیت بالا (در حد پیکوگرم)، محفظه ویژه برای تزریق نمونه، امکان تزریق مستقیم نمونه‌های غیرفرار و عدم نیاز به خلاء اشاره کرد.
شرکت دانش‌بنیان طیف آزمون اسپادانا سازنده‌ی دستگاه طیف‌سنج تحرک یونی در دو مدل CD-1400 و CD-1500 است که تجربه صادرات این محصول را نیز داشته است.
دستگاه طیف‌سنج تحرک یونی اولین بار در سال ۱۹۷۰ تحت عنوان پلاسما کروماتوگرافی مطرح شد. امروزه این دستگاه جهت آنالیز مقادیر کم ترکیبات فرار و نیمه فرار، مواد منفجره، داروها و آلاینده‌های زیست محیطی استفاده می‌شود. از جمله ویژگی‌های این دستگاه حد تشخیص پایین آن است.
دستگاه طیف سنج تحرک یونی از چهار جزء اصلی شامل منبع یونیزاسیون، شبکه یونی، ناحیه رانش و آشکارساز تشکیل شده است. در عمل، مولکول‌‌های نمونه در فاز گازی توسط گاز حامل به ناحیه واکنش منتقل شده و سپس یونیزه میشوند. این یونها از طریق یک شبکه یونی که انتقال یونها به ناحیه رانش را کنترل میکند، وارد ناحیه رانش میشوند. در ناحیه رانش یونها تحت تاثیر یک میدان الکتریکی بر اساس میزان تحرک ذاتی خود به سمت آشکارساز حرکت می‌کنند و بر اساس جرم، بار، اندازه و شکل جداسازی و شناسایی میشوند. یون‌های سبک و کوچک سریع‌تر حرکت کرده و زودتر از یون‌های سنگین و حجیم به آشکارساز می‌رسند. بدین ترتیب یون‌های مختلف در طی حرکت از هم جدا میشوند. برخورد هر دسته از یونها به آشکارساز یک سیگنال الکتریکی ایجاد میکند که تقویت‌شده و بر حسب زمان رسم می‌شود.
