شرکت هرانتیس فارما (Herantis Pharma) نشان داد که میتوان از نانوذرات فاکتور عصبی دوپامین مغزی نوترکیب (که در محیط آزمایشگاهی ساخته شده) بهعنوان اسپری بینی برای درمان پارکینسون استفاده کرد.
اسپری بینی برای کمک به درمان پارکینسون ساخته میشود؟
نتایج یافتههای شرکت هرانتیس فارما نشان میدهد که درمان احتمالی پارکینسون با کمک پروتئینی با قابلیت محافظت از نورونها، به نام فاکتور عصبی دوپامین مغزی نوترکیب (rhCDNF) قابل انجام است. این ترکیب بهصورت نانوذرات بوده که ممکن است از آن بهعنوان اسپری بینی استفاده شود.
براساس یک توافقنامه همکاری، مطالعات اثبات مفهومی را برای تعیین اینکه آیا فرآیند نانوشکلدهی میتواند در rhCDNF اعمال شود، توسط شرکت نانوفورم (Nanoform) انجام شد و این شرکت موفق شد تا این ترکیب را برای استعمال بهصورت اسپری داخل بینی به کار گیرد. در حال حاضر این دارو که با هدف جلوگیری از پیشرفت پارکینسون استفاده میشود، باید بهطور مستقیم و با استفاده از سیستم رهایش کاشته شده در مغز، وارد بدن بیماران مبتلا به پارکینسون شود.
نتایج یافتههای این شرکت نشان داده است که rhCDNF با موفقیت بهصورت نانوذرات مهندسی شده در آمده است. مهمتر از همه، در این روش درمانی، ساختار پروتئین سالم میماند که برای عملکرد مطلوب ضروری است. آزمایشهای بیشتر نشان داد که rhCDNF، بهعنوان نانوذرات، اثربخشی و اثرات محافظت عصبی خود را حفظ کرده است.
کریگ کوک، مدیرعامل هرانتیس فارما میگوید: «این یک نقطه عطف کلیدی برای دستیابی به بخشی از پروژه وسیعتر ما در برنامه تزریق داخل بینی برای rhCDNF بود، یکی از معدود داراییهای مرحله بالینی که بر درمان بیماری پارکینسون متمرکز شدهاست. توانایی نانوشکلدهی مولکول rhCDNF شانس موفقیت را برای تجویز داخل بینی افزایش میدهد و امکانات بیشتری را برای تأثیر بر زندگی بیماران ایجاد میکند. ما بیصبرانه منتظر پیشرفت کار با نانوفورم هستیم.»
کریستین جونز، از مدیران شرکت نانوفورم میگوید: «با توسعه بیشتر rhCDNF، ما مشتاقانه منتظر ادامه فعالیتهای شکلدهی نانوساختار rhCDNF هستیم.»
بیماری پارکینسون با از بین رفتن سلولهای عصبی که انتقال دهنده عصبی دوپامین را تشکیل میدهند، به وجود میآید. دوپامین یک پیام رسان شیمیایی است که به سلولهای عصبی اجازه برقراری ارتباط میدهد و در کنار سایر عملکردها، به تنظیم حرکت کمک میکند.
CDNF که بهطور طبیعی در خون و مایع مغزی نخاعی یافت میشود، یک عامل نوروتروفیک یا پروتئینی است که به سلولهای عصبی کمک میکند تا زنده بمانند. در مطالعات روی مدلهای حیوانی پارکینسون، CDNF از سلولهای عصبی محافظت کرده و آن رابازسازی میکند.
مطالعههای پیش بالینی همچنین نشان داد که CDNF میتواند سلولهای عصبی را ترمیم کرده و تولید دوپامین را القاء کند. استفاده از آن باعث کاهش تجمع آلفا سینوکلئین، یکی دیگر از علائم پارکینسون و التهاب سلولهای عصبی میشود. معمولا از روشهای مختلفی برای ورود این ماده به بدن بیمار استفاده میشود که هر یک محدودیتها و اثرات جانبی منفی خود را دارد. از این رو، موضوع استعمال اسنتشاقی مطرح شد تا با کمک آن، نانوذرات حاوی این ترکیب بتواند وارد بدن شود.