خیزش روسیه برای توسعه فناوری نانو

سرگی ایوانف معاون اول نخست‌وزیر روسیه می‌گوید این کشور یک میلیارد دلار
از درآمدهای حاصل از صادرات نفت و گاز خود را به خرید تجهیزات مورد نیاز
برای تحقیق و توسعه در فناروی نانو اختصاص خواهد داد. دلیل این امر تلاش در
جهت کاهش وابستگی این کشور به مواد خام و ایجاد تنوع در ساختار درآمدی آن
است. این میزان سرمایه‌گذاری دولت در حوزه فناوری نانو برای سه سال آینده
خواهد بود. ایوانف پیش‌بینی کرده است که ۹۰ درصد بودجه توسعه فناوری نانو
برای اهداف غیرنظامی و ۱۰ درصد برای اهداف نظامی اختصاص خواهد یافت[۱].

اخیرا دومای روسیه قانونی را تصویب کرده است که بر اساس آن، چارچوب مقررات
همکاری در فناوری‌نانو مشخص شده است. بر اساس این قانون که به «Rosnanotech»
معروف است سازمان توانمندی برای همکاری با سیاست‌مداران در قلمرو فناوری‌نانو
ایجاد خواهد شد که قادر به داشتن حساب بانکی در خارج از کشور روسیه و بانک
مرکزی این کشور است.

این قانون تمام پروژه‌های فناوری‌نانو که در روسیه اجرا می‌شوند را کنترل
کرده و اولویت‌ها را مشخص می‌کند. پیش‌بینی می‌شود که دولت در حدود۷۵/۷
میلیارد دلار تا سال ۲۰۱۵ برای تامین مالی توسعه فناوری‌نانو اختصاص
دهد[۲]. مساله‌ای که حتی محققان را نگران کرده است این است که این قانون
باعث شکل‌گیری انحصار در حوزه فناوری‌نانو شده و این امر به نوبه خود فرصت‌های
بازار آزاد برای انتخاب رقابتی‌ترین ایده‌ها را محدود می‌کند. امروزه مراکز
تحقیقاتی روسیه اغلب بر نانو مواد متمرکز شده و حوزه‌های آینده‌داری مانند
نانوزیست‌فناوری و تولید انرژی را فراموش کرده‌اند.

این پیش‌نویس به‌دنبال اجرای سیاست‌های علمی، نوآوری و فناوری بوده و توسعه
فناوری‌های پیشرفته، زیرساخت‌های نوآوری و اجرای پروژه‌های صنعتی فناوری‌نانو
را تسهیل می‌کند.

به‌طور کلی دولت‌مردان روسیه معتقدند که توسعه فناوری‌نانو می‌تواند سریعاً
اقتصاد روسیه را متحول کرده و منافع زیادی را عاید شهروندان روسیه کند. به‌اعتقاد
آنها بخش‌هایی همچون انرژی، متالورژی، فناوری‌های ذخیره انرژی، داروسازی و
فیبرهای جدید با توجه به‌پتانسیل روسیه در این زمینه‌ها، از اولویت‌های
اصلی توسعه فناوری‌نانو هستند.