سنتز آزمایشگاهی ترکیبات سیلیکونی جدید با ساختار مزوپروس توسط پژوهشگران دانشگاه تربیت معلم تهران

ترکیبات مزوپروس‌، بسته به ترکیب شیمیایی و یا آماده‌سازی مقدماتی آن می‌توانند از خود خواص آب دوستی یا آب گریزی نشان دهند که این خاصیت کاربری آنها به عنوان یک جاذب مناسب را ممکن می‌سازد.

پیش از این به جای مزوپور‌ها از زئولیت‌ها استفاده می‌شد. اندازه حفرات زئولیت‌ها کمتر از ۲ نانومتر است، ازاینرو بعلت محدودیت در اندازه حفره‌هایشان کاربرد آنها برای مولکول‌های بزرگ‌تر آلی مثل آنزیم‌ها و پروتئین‌‌ها میسر نمی‌باشد. این سبب توسعه استفاده از مزوپور‌ها با حفرهایی ۵۰-۲ نانومتری گردیده است.

دکتر حمید سپهریان فارغ التحصیل دکترای شیمی تجزیه دانشگاه تربیت معلم تهران، طی پژوهشی در قالب یک پروژه دکترا با راهنمایی دکتر سید واقف حسین، موفق به سنتز ترکیبات جدیدی با ساختار مزوپروس شده است. ایشان پس از سه سال بررسی و مطالعه بر روی این ساختارها، توانسته ترکیبات مزوپور‌ی با شبکه‌ای منظم از حفره‌هایی از جنس سیلیکات و عناصر واسطه را در آزمایشگاه سنتز نموده و خواص شیمیایی و فیزیکی آنها را بررسی کند.

دکتر سپهریان در این خصوص می‌گوید: “با توجه به نوع عنصر واسطه استفاده شده در ساختار مواد مزوپور، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی این ترکیبات همچون اندازه حفره، سطح تماس، خصوصیت جذب، اکسیداسیون و احیا، خصوصیات اسیدی و بازی و……آن تغییر می‌یابد. از این مواد می‌توان به عنوان کاتالیست در صنایع پتروشیمی و سنتز ترکیبات آلی و همچنین جاذب کاتیون‌های سنگین و سمی از پسماندهای کارخانه‌ای استفاده نمود.”

مجری این پژوهش از مزیت‌های این ترکیب به ارزان بودن آن نسبت به ترکیبات مشابه اشاره کرد و کمبود دستگاه‌های مورد نیاز آزمایشگاهی و تحقیقاتی (مانند تی.ای.ام) و هزینه بالای برخی از آنها را از جمله مشکلات این گونه پژوهش‌ها عنوان نمود.

جزئیات این طرح که از حمایتهای تشویقی ستاد بهره‌مند شده، در مجله Asian Journal of Chemistry (جلد ۱۹، شماره ۳، صفحات ۲۰۹۹-۲۰۹۳، سال ۲۰۰۷) آمده است.