گروهی از محققان هندی و دانمارکی روشی بهتر از بلورشناسی اشعه ایکس برای بررسی بلورهای دارویی در سطحی عمیقتر ابداع کردهاند. از این روش میتوان در تشخیص میان پلیمُرفهای (شکلهای بلوری مختلف) یک ترکیب برای کمک به طراحی دارو استفاده کرد.
تعیین پلیمُرفیسم با استفاده از نانودندانهزنی
گروهی از محققان هندی و دانمارکی روشی بهتر از بلورشناسی اشعه ایکس برای بررسی
بلورهای دارویی در سطحی عمیقتر ابداع کردهاند. از این روش میتوان در تشخیص میان
پلیمُرفهای (شکلهای بلوری مختلف) یک ترکیب برای کمک به طراحی دارو استفاده کرد.
این گروه تحقیقاتی به رهبری اوپادراستا رامامورتی و گواتام دسیراجو از موسسه علوم
هند در بنگلور و آندرو بوند از دانشگاه دانمارک جنوبی از نانودندانهزنی برای
آنالیز دو پلیمُرف مختلف آسپیرین بهره بردهاند. پلیمُرفها بلورهای یک ترکیب
یکسان هستند که آرایش مولکولی متفاوتی دارند. با وجودی که ساختار این دو بلور یکسان
به نظر میرسد، میتوانند ویژگیهای بسیار متفاوتی داشته باشند و تنها یکی از پلیمُرفهای
بسیاری از داروها موفق به دریافت تأییدیه قانونی میشود. بوند میگوید: « در حال
حاضر یکی از حوزههای تحقیقاتی فعال تلاش برای ایجاد ارتباط میان ساختار بلوری با
ویژگیهای یک بلور است تا چگونگی روی دادن پلیمُرفیسم درک شود».
نیاز به بلورهای بزرگ برای آنالیز، تحقیق روی ویژگیهای مکانیکی بلورها با استفاده
از دندانهزنی را محدود کرده است. بوند میگوید: «کلید استفاده از نانودندانهزنی
این است که میتوانیم به بلورها در مقیاسی نگاه میکنیم که واقعاً میتوانیم تولید
کنیم». در این روش یک جسم نوکتیز نانومقیاس به بلور مورد مطالعه فشار داده میشود.
سپس اثر ایجاد شده روی بلور مطالعه میشود تا ویژگیهای مکانیکی آن همچون میزان
پلاستیک و یا الاستیک بودن تعیین شود.
این محققان دریافتند که دو بلور پلیمُرف مختلف از آسپیرین که توسط بلورشناسی اشعه
ایکس کاملاً خالص به نظر میرسند، در حقیقت حاوی مخلوطی از پلیمُرفهای مختلف
هستند. راجر دیوی که در دانشگاه منچستر روی پلیمُرفیسم کار میکند، میگوید: «نکته
جالب در این مطالعه این ایده است که میتوان از اندازهگیری ویژگیهای مکانیکی
بلورها با استفاده از نانودندانهزنی برای تعیین ترکیب پلیمُرفیک و تشخیص دامنههایی
از یک پلیمُرف در پلیمُرف دیگر بهره برد؛ کاری که با بلورشناسی قابل انجام نیست.
این قابلیت برای کسانی که می خواهند شکلهای خالصی از یک ماده را تولید کنند، بسیار
جذاب است».
نانودندانهزنی میتواند روی صنعت داروسازی تأثیرگذار باشد؛ در حال حاضر این صنعت
روی بلورشناسی اشعه ایکس برای تشخیص اینکه آیا یک داروی جدید ساخته شده است یا نه،
استوار است. بوند میگوید: «هدف نهایی از این کار ایجاد یک رابطه محکم میان پاسخهای
حاصل از بررسیهای نانودندانهزنی و ساختار یک بلور است».
جزئیات این کار در مجله Chemical Science منتشر شده است.