برگزاری کارگاه بین‌المللی نیازها و چالش‌های بین‌المللی استانداردسازی و ایمنی فناوری نانو

کارگاه بین‌المللی نیازها و چالش‌های بین‌المللی استانداردسازی و ایمنی فناوری نانو به‌صورت مجازی در تاریخ ۲۷ بهمن‌ماه ۱۴۰۱ با حضور ۶۵ نفر از ۲۰ کشور دنیا برگزار شد. پیشنهاددهنده و برنامه‌ریز این کارگاه ایران بود که با میزبانی شبکه International Network Initiative on Safe & Sustainable Nanotechnology(INISS) برگزار شد.

این کارگاه با هدف شناسایی نیازها و چالش‌ها در حوزه روش‌های اندازه‌گیری و تعیین مشخصات در حوزه نانو، ارزیابی ایمنی  وریسک فناوری نانو، ظرفیت سازی، آموزش منابع انسانی و مقایسات بین آزمایشگاهی برگزار شد.

شبکه INISS یک شبکه غیر دولتی است که با مشارکت افراد داوطلب از سازمان‌های مختلف از چندین کشور ایجاد شده است و هدف آن شبکه سازی وایجاد بستر برای همکاری متخصصین و سازمان‌ها در حوزه آموزش، به اشتراک‌گذاری داده‌ها، فعالیت‌های استانداردسازی، تدوین روش‌های آزمون، توسعه اندازه‌شناسی، تجاری‌سازی، جنبه‌های اخلاقی، اجتماعی نانو و کمک به تحقیقات مشترک برای حمایت از تدوین  مقررات و رگولیشن‌ها است. با پیشنهاد ایران از حدود ۵ سال پیش مجموعه نشست‌های مشترک آسیا- اروپا درزمینه استانداردسازی و ایمنی فناوری نانو برگزار شد که  در یکی از نشست‌ها پیشنهاد تشکیل شبکه INISS از طرف ایران مطرح شد و به تصویب اعضای شرکت‌کننده در نشست رسید.

این شبکه چندین بخش دارد که مسئولیت بخش استانداردسازی و  بخش اشتراک‌گذاری منابع / زیرساخت ها با کشور ایران است.در حال حاضر در جهان بیش از ۱۰ هزار محصول فناوری نانو به صورت تجاری تولید می‌شود ولی استانداردهای بین‌المللی و منطقه‌ای تدوین شده در حوزه نانو بسیار محدود است. یکی از اهداف اصلی شبکه INISS بسترسازی برای تدوین استانداردها  است.

در این کارگاه متخصصین و کارشناسانی از سازمان‌های استاندارد، سازمان‌های تنظیم گر، و سیاستگذار، دانشگاه‌ها، آزمایشگاه‌ها، و صنعت شرکت داشتند. ابتدای کارگاه آقای دکتر بیت‌اللهی از ستاد نانو سخنرانی در مورد معرفی برنامه‌ها و  اهداف شبکه INISS داشتند. همچنین رئیس گروه نانومواد سازمان OECD[1] ارائه ای در مورد فعالیت‌ها و برنامه‌های این گروه، اولویت‌های این گروه و چگونگی همکاری با INISS ارائه کرد. یکی دیگر از سخنرانی‌ها توسط رئیس کمیته فناوری نانو ایزو (ISO/TC229) در مورد فعالیت‌های این کمیته پروژه‌های در حال انجام و  اولویت‌های تدوین استاندارد و چگونگی مشارکت در تدوین استاندارد و پتانسیل همکاری با شبکه INISS ارائه شد. رئیس سازمان VAMS هم در مورد فعالیت‌های این سازمان ارائه‌ای داشت. یک پانل تخصصی هم با هدف نظرگیری از حضار و بحث و تبادل نظر در مورد شناسایی نیازها و فعالیت‌های آتی برگزار شد. از طرف ایران پیشنهاد شد که کارگاههای تخصصی دیگری در حوزه استاندارد و ایمنی برگزار شود و مطرح شد که کارگاه بعدی کارگاه نحوه تدوین و استانداردهای بین‌المللی باشد.  همچنین یک پرسشنامه تخصصی هم با هدف شناسایی نیازها، اولویت‌ها و چالش‌ها که توسط ایران تهیه شده بود در این نشست ارائه شد و قرار شد که پرسشنامه مذکور برای افراد متخصص از کشورهای مختلف جهت تکمیل ارسال شود.

لازم به ذکر است که ایران یکی از کشورهای فعال در زمینه تدوین استانداردهای بین‌المللی است و حدود ده درصد استانداردهای بین‌المللی منتشره سازمان بین‌المللی استانداردسازی (ایزو) در حوزه فناوری نانو با مسئولیت ایران تدوین شده است

[۱] Organization for Economic Co-operation and Development