نخستین رویداد ملی «نانومستر» با مشارکت تعداد کثیری از دانشجویان و دانش‌آموختگان سراسر کشور، به میزبانی دانشگاه علم و صنعت و با همکاری ستاد توسعه فناوری‌های نانو برگزار شد. در این رویداد که از اسفندماه ۱۴۰۳ تا اردیبهشت ۱۴۰۴ به طول انجامید، شرکت‌کنندگان در قالب ۳۰ تیم فناور، برای حل چالش‌های واقعی صنایع کشور در حوزه نانوفناوری به رقابت پرداختند و سه تیم برتر با ارائه راهکارهایی نوآورانه موفق به کسب جایزه شدند.
نانومستر؛ رقابت نخبگان برای حل چالش‌های صنعتی با فناوری نانو
افتتاحیه رویداد
برنامه افتتاحیه این رویداد در روزهای ۱۵ و ۱۶ اسفندماه ۱۴۰۳ در دانشگاه علم و صنعت ایران برگزار شد. این برنامه به همت انجمن علمی بین‌رشته‌ای نانو دانشگاه علم و صنعت، با حضور جمعی از مسئولان دانشگاهی، نمایندگان ستاد توسعه فناوری نانو، بنیاد آموزش فناوری نانو و فعالان صنعتی، آغاز شد.
رویداد در دو بخش اصلی طراحی شده بود. در بخش نخست، شرکت‌کنندگان در نشست‌های مهارت‌افزایی با محورهایی همچون «از دانشگاه تا صنعت»، «از ایده تا بازار»، «تیم‌سازی»، «از استارتاپ تا امپراتوری صنعتی» و «کاربرد هوش مصنوعی در نوآوری» شرکت کردند. این نشست‌ها فرصتی فراهم آورد تا شرکت‌کنندگان دانش و مهارت‌های خود را در حوزه کسب‌وکار ارتقاء داده و با فعالان صنعت نانو ارتباط برقرار کنند.
در روز دوم، چالش‌های فناورانه‌ای که توسط صنایع الکترواپتیک صاپا و پژوهشگاه نیرو تعریف شده بود، برای شرکت در مسابقه مسئله‌محور نانومستر معرفی شدند.
فرایند مسابقه
پس از افتتاحیه، شرکت‌کنندگان در قالب ۳۰ تیم فناور از میان ۱۰۲ ثبت‌نام‌کننده از دانشگاه‌های سراسر کشور، وارد فاز رقابتی شدند. این تیم‌ها در مدت ۴۰ روز، به بررسی چالش‌های صنعتی و ارائه راهکارهای فناورانه پرداختند. طی این مدت، سازمان‌های تعریف‌کننده چالش، منتورینگ تخصصی را برای هدایت تیم‌ها فراهم کردند.
آمار ثبت‌نام‌کنندگان به تفکیک دانشگاه:
- ۵۳٪ دانشگاه علم و صنعت ایران
- ۵٪ دانشگاه شهید رجایی
- ۴٪ دانشگاه خوارزمی
- ۳٪ دانشگاه صنعتی شریف
- ۳٪ دانشگاه تهران
- ۳۲٪ سایر دانشگاه‌های کشور
مسائل صنعتی تعریف‌شده
برخی از چالش‌های صنعتی مطرح‌شده در این رویداد:
- سولفورزدایی از سوخت مازوت نیروگاه‌ها با فناوری نانو
- توسعه نانوسیالات اقتصادی برای استفاده در نیروگاه‌ها
- فرم‌دهی شیشه مرئی BK7 با قالب‌گیری دقیق (PGM)
- پوشش‌های ضد خوردگی با انتقال حرارت بالا
- جایگزینی لایه‌های رسانای شفاف ITO با نانومواد در ناحیه IR
- و چندین مسئله فناورانه دیگر
اختتامیه و معرفی تیم‌های برگزیده
اختتامیه رویداد، در ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ در محل ستاد توسعه فناوری‌های نانو و میکرو با حضور داوران علمی، مسئولان صنعتی و دانشگاهی برگزار شد. از میان تیم‌های حاضر، پنج تیم برای ارائه حضوری دعوت شدند و در نهایت سه تیم برتر به شرح زیر معرفی شدند:
رتبه اول: تیم الماس
اعضا:
- خدیجه صالحی | کارشناسی ارشد مهندسی شیمی | دانشگاه ولی‌عصر
- نرگس‌السادات حسینی | دکتری مهندسی مواد و متالورژی | دانشگاه اصفهان
- نیلوفر اکبری | کارشناسی ارشد مهندسی مواد و متالورژی | دانشگاه اصفهان
- کاوه محمدجعفری | کارشناسی ارشد | دانشگاه علم و صنعت ایران
عنوان طرح: فرم‌دهی شیشه مرئی BK7 با استفاده از قالب‌گیری دقیق PGM
سازمان تعریف کننده مسئله: صنایع الکترواپتیک صاپا (صاپا)
رتبه دوم: تیم پیشگامان نانوپایدار
اعضا:
- لیلی سلحشور | کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست | دانشگاه تربیت مدرس
- صدرا سلحشور | کارشناسی ارشد مهندسی شیمی | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل
- امین نوید | کارشناسی ارشد مهندسی شیمی | دانشگاه تبریز
عنوان طرح: توسعه نانوسیال اقتصادی برای صنایع نیروگاهی
سازمان تعریف کننده مسئله: پژوهشگاه نیرو
رتبه سوم: تیم کاوش
اعضا:
- عاطفه پازوکی | کارشناسی ارشد نانوشیمی | دانشگاه علم و صنعت ایران
- فاطمه غلام‌نژاد | کارشناسی ارشد | دانشگاه زنجان
عنوان طرح: سولفورزدایی از مازوت نیروگاه‌ها با بهره‌گیری از فناوری نانو
سازمان تعریف کننده مسئله پژوهشگاه نیرو
جوایز تیم های برتر به شرح زیر است:
تیم اول: ۱۵۰ میلیون ریال جایزه نقدی/ ۵۰ میلیون ریال گرنت شبکه آزمایشگاهی
تیم دوم: ۱۰۰ میلیون ریال جایزه نقدی/ ۴۰ میلیون ریال گرنت شبکه آزمایشگاهی
تیم سوم: ۵۰ میلیون ریال جایزه نقدی/ ۳۰ میلیون ریال گرنت شبکه آزمایشگاهی
همچنین به تیم های چهارم و پنجم به ترتیب ۲۰ و ۱۰ میلیون ریال گرنت شبکه آزمایشگاهی اعطا شد.
سازمان‌های همکار رویداد
حامیان مالی و معنوی:
- ستاد توسعه فناوری‌های نانو
- دانشگاه علم و صنعت ایران
- بنیاد آموزش فناوری نانو
- صنایع الکترواپتیک صاپا
- صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر فولاد مبارکه
- پژوهشگاه نیرو
حامیان آموزشی:
- راهبر فناوری و نوآوری فراز
- پنتاپلاسما
- بستانانوفناوران فیدار
- نانوفن شفق
- رسانه تخصصی هوشیو
سازمان‌های تعریف‌کننده مسئله صنعتی:
- صنایع الکترواپتیک صاپا
- پژوهشگاه نیرو
رویداد نانومستر تجربه‌ای منحصر‌به‌فرد از کار تیمی، تحلیل مسئله، تعامل دانشگاه و صنعت و ارائه راهکار فناورانه بود. این حرکت نو، با استقبال پرشور دانشجویان و همراهی گسترده نهادهای علمی و صنعتی، نویدبخش آینده‌ای مسئله‌محور، نوآورانه و دانش‌بنیان در کشور خواهد بود.
