سنتز آزمایشگاهی نانو ذرات به عنوان حاملهای دارویی در دانشگاه تربیت مدرس

مطالعه مواد فعال سطحی یونی و غیریونی و مطالعه مخلوط کاتانیونیکی مواد فعال سطحی نشان می‌دهد، از آنجائیکه مقدار هم افزایی در مخلوطهای کاتانیونیکی بیشتر از مخلوط مواد فعال سطحی یونی – غیریونی می‌باشد، در مخلوطهای کاتانیونیکی در غلظتهای خیلی پایین، نانوذرات توخالی به نام وسیکلها (vesicle) تشکیل می شود که می توان از آنها به عنوان میکرو راکتور یا حامل دارو استفاده نمود.
دکتر بهشته سهرابی استادیار دانشگاه شهید رجایی در گفتگو با بخش خبری سایت ستاد ویژه توسعه فناوری نانو اظهار داشت؛ نتایج بررسی های تجربی ما نشان داد در تشکیل وسیکلها، انرژی آزاد انتقالی و الکتروستاتیک نسبت به سایر انرژیها، سهم به سزایی دارند. انرژی انتقالی با تشکیل وسیکل موافق بوده و انرژی الکتروستاتیک به دلیل دافعه گروههای قطبی هم بار، با تشکیل آن مخالفت می‌کند. مطالعه مخلوط کاتانیونیکی در غلظت ثابت و ترکیب درصدهای مختلف نشان می‌دهد، به دلیل اثر متقابل انرژی االکتروستاتیک و انتقالی، مینیمم انرژی تشکیل وسیکل، به سمت ترکیب درصدهای بیشتر از ۵/۰ جا به جا می‌شود.
در این کار تحقیقاتی توانستیم علاوه بر ساخت نانوذرات وسیکلی با ارائه مدل خازنی سهم انرژیهای الکتروستاتیک در تشکیل آنها را تعیین و در نتیجه شرایط تجربی برای تشکیل آنها را بهینه نماییم. به کمک روابط پیشنهادی و با فرض مدل خازنی، کسر مولی و عدد تجمع هر یک از مواد فعال سطحی در لایه‌های وسیکل، در مخلوط کاتانیونیکی محاسبه شد. گام بعدی، تلاش برای ریزتر کردن اندازه این ذرات با افزودن مواد افزودنی از جمله پلیمر به این مخلوط ها بوده است. سپس می خواهیم با انتخاب پذیر کردن سطح این نانو ذرات از آنها به عنوان حامل دارو در بدن استفاده نماییم. با این کار هم میزان مصرف دارو در بدن کاهش می یابد و هم اثرات جانبی آن کم می شود.
در ادامه به همکارانشان؛ آقای دکتر حسین غریبی استاد دانشگاه تربیت مدرس، خانم دکتر جوادیان و دکتر سید مجید هاشمیان زاده استاد یار دانشگاه علم و صنعت در این پروژه اشاره کردند و گفتند با استفاده از دو ماده فعال سطحی ستیل تری متیل آمونیوم بروماید و سدیم دو دسیل سولفات موفق به ساخت وسیکل ها در مقیاس آزمایشگاهی شدیم و شرایط لازم برای ساخت و تهیه آنها را بررسی کردیم و بیان داشتند که می توان از همین نانو ذرات سنتز شده به عنوان میکرو راکتور استفاده نمود.
همچنین دکتر سهرابی در رابطه با سنتز این نانوذرات برای داروهای خاص مانند داروی درمان سرطان پروستات طی دو سال آینده اظهار امیدواری کردند.
مجری این طرح ضمن بیان اینکه در حال حاضر دانشگاه شیراز این وسیکلها را از شرکتهای اروپایی خریداری می‌کند ابراز امیدواری کردند که به زودی با ریزتر شدن و انتخاب پذیر شدن این حاملها، از محصولات داخلی استفاده ‌کنند که نسبت به نوع خارجی آن ارزان‌تر است.
این طرح از حمایتهای تشویقی ستاد نیز بهره‌مند شده است.
جزئیات این طرح در مجله شیمی فیزیک بی به آدرس زیرآمده است:
(Sohrabi, B.; Gharibi, H.; Javadian, S.; Hashemianzadeh, M. J. Phys. Chem. B ۲۰۰۷,۱۱۱, ۱۰۰۶۹)