بررسی ریسک‌های نانوذرات در زمینه مواد غذایی

شرکت‌کنندگان در همایش BfR معتقد بودند که عامه مردم باید درباره فرصت‌ها و ریسک‌های فناوری‌نانو بیشتر مطلع شوند تا مصرف‌کنندگان بتوانند هنگام خرید محصولات مبتنی بر نانو ذرات تصمیم های مناسبی اتخاذ کنند.

نانو ذرات در کدام دسته از غذاها و محصولات استفاده می‌شوند؟ مصرف‌کنندگان به چه نحوی با نانو ذرات تماس برقرار می‌کنند؟ آیا این مسائل برای سلامتی انسان خطر دارد؟ چگونه می‌توان ریسک‌های نانو ذرات را مدیریت و کنترل کرد؟ مصرف‌کنندگان چه اطلاعا تی درباره فناوری‌نانو نیاز دارند ؟
در ششمین فروم حمایت از مصرف کنندگان که توسط مؤسسه فدرال ارزیابی ریسک (BfR) آلمان در برلین برگزار شد، شرکت‌کنندگان تلاش کردند که به این سئوالات پاسخ دهند. حدود ۲۰۰ شرکت کننده از سازمان‌های سیاست‌گذاری، نهادهای علمی، صنعتی و عمومی وسازمان‌های غیردولتی تلاش کردند پاسخ‌های احتمالی این سئوالات را بحث و بررسی کنند.
تقریباً تمام شرکت‌کنندگان بر این باور بودند که در این زمینه باید تحقیقات بیشتری انجام شود. همچنین آنها تأکید کردند که باید تعریف منسجمی از فناوری‌نانو ارائه گردد، زیرا بدون داشتن تعریف منسجم از فناوری‌نانو نمی‌توان ارزیابی ریسک معتبری در این زمینه انجام داد. آندریاس هنسل، رییس BfR بر این باور بود که ارزیابی ریسک‌های بالقوه سلامت نانوذرات یا نانو مواد، در حال حاضر تنها به صورت موردی انجام می شود.
بر اساس تحقیقات BfR، مصرف‌کنندگان انتظار دارند که فناوری‌نانو زندگی روزمره آنها را تسهیل کند. آنها غالبا درباره محصولات خود تمییز شونده و نساجی کارکردی صحبت می‌کنند. در مقابل مصرف کنندگان درباره استفاده از نانوذرات در مواد غذایی با شک و تردید بر خورد می‌کنند.
بر اساس پیشنهادهایی که توسط فعالان صنعتی مواد غذایی در فروم BfR ارائه شده، تاکنون در آلمان از هیچ گونه نانوذراتی در مواد غذایی استفاده نشده است. اما در آینده فناوری نانو می‌تواند در بسته بندی هوشمند مواد غذایی، برای نشان دادن مدت عمر مفید مواد غذایی بسته بندی شده و میزان دمای پیشنهادی در زمان ذخیره آنها، استفاده شود.
نانوذرات در چه مقیاسی می‌توانند از بسته‌بندی‌ها به موادغذایی نفوذ کنند و در صورتی که بازیافت به طور کامل انجام شود برای نانو ذرات چه اتفاقی خواهد افتاد. برای اطمینان از اینکه تولیدکنندگان این نوع مواد بسته‌بندی، به تعهدات خود در زمینه ایمنی محصولات ارائه شده به بازار پایبندند، باید تحقیقات بیشتری انجام شود.
در حال حاضر تحقیقات زیادی در زمینه اثرات مواد نانومقیاس بر پوست انسان انجام می شود. ذرات کوچک قادر به نفوذ در پوست سالم نیستند، لذا از آنها در لوسیون‌های ضد آفتاب استفاده می‌شود. درمقابل اطلاعات کافی در مورد اثرات نانوذرات بر معده و روده انسان وجود ندارد. محققان هنوز درست نمی‌دانند که آیا نانو ذرات از دیواره روده و معده می‌توانند وارد خون و سایر سلول‌های زنده بدن می شوند. به هر حال، در حال حاضر امکان انجام ارزیابی ریسک از تمام کاربردهای فناوری نانو وجود ندارد زیرا ساختار و موادی که آنها استفاده می‌شوند بسیار متنوع است. برای مثال نانوذرات مورد استفاده در مواد یا عناصر مخلوطی می‌توانند در سایر سلول‌ها ذخیره شوند. این مسائل به این معنا است که ذرات نانو مقیاس نباید وارد بدن مصرف کننده شوند.
همچنین سازمان‌های ناظر بر تولید موادغذایی، در رابطه با وجود نانو ذرات در محصولات مصرفی با چالش‌های بزرگ‌تری مواجه هستند. روش‌های آزمایش استاندارد، تجهیزات پیشرفته و پرسنل آموزش دیده برای انجام تحقیقات در این زمینه، برای بررسی ایمنی محصولات لازم‌اند. شرکت‌کنندگان در همایش BfR معتقد بودند که عامه مردم باید درباره فرصت‌ها و ریسک‌های فناوری‌نانو بیشتر مطلع شوند تا مصرف‌کنندگان بتوانند هنگام خرید محصولات مبتنی بر نانو ذرات تصمیم های مناسبی اتخاذ کنند.