استفاده از نانوذرات به‌عنوان تقویت‌کننده در چسب‌های دندانی

به‌تازگی در پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران، نانوذره‌ای سنتز شده است که می‌توان از آن، به‌عنوان تقویت‌کننده در چسب‌های دندانی استفاده کرد. همچنین استفاده از این نانوذره، خطر سمیت ناشی از استفاده از سایر نانوذرات را ندارد.

به‌تازگی در پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران، نانوذره‌ای سنتز شده است که می‌توان
از آن، بهعنوان تقویت‌کننده در چسب‌های دندانی استفاده کرد. همچنین استفاده از
این نانوذره، خطر سمیت ناشی از استفاده از سایر نانوذرات را ندارد.

پژوهشگران پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران بر این باورند که با توجه به اتصال
مستقیم سیستم چسباننده با عاج یا مینای دندان، استفاده از نانوذرات هیدروکسی
آپاتایت به عنوان تقویت‌کننده در سیستم‌های چسب دندانی، مناسب به‌نظر می‌رسد.

همچنین برخی شواهد نشان می‌دهند که استفاده از نانوذرات هیدروکسی آپاتایت
احتمالاً می‌تواند باعث ترمیم مجدد بخش از دست رفته دندان شود. عامل دیگری که
استفاده از نانوذرات هیدروکسی آپاتایت را در سیستم‌های اتصال‌دهنده عاجی مناسب
می‌سازد، امکان نفوذ نانوذرات به داخل توبول‌های عاجی و در نتیجه، افزایش اتصال
ریزمکانیکی است. استفاده از این نانوذرات در سیستم‌های چسب دندانی، علاوه بر
افزایش در استحکام اتصال به دندان، می‌تواند باعث کاهش خطر سمیت در اثر استفاده
از سایر نانوذرات شود.

مهندس مهدی سادات شجاعی در گفتگو با بخش خبری سایت ستاد ویژه توسعه فناوری نانو
گفت: «دو ویژگی مهم نانوذرات هیدورکسی آپاتایت برای استفاده در چسب‌های دندانی،
درجه بلورینگی و پایداری کلوئیدی آنهاست. با افزایش درجه بلورینگی، خواص
استحکام‌بخشی نانوذرات افزایش می‌یابد. پایداری کلوئیدی بالای نانوذرات نیز
برای سهولت کار کردن با چسب دندانی به‌وسیلۀ دندانپزشک ضروری است».

مهندس سادات شجاعی افزود: «به این منظور، در این تحقیق، از دو فرایند کاملاً
متفاوت و ابتکاری اصلاح حلالی و هیدروترمال برای سنتز نانوذرات هیدروکسی
آپاتایت استفاده کردیم. در روش اصلاح حلالی، ابتدا محلول‌های با غلظت مشخص از
کلسیم نیترات چهار آبه و آمونیوم فسفات تهیه کرده و مقدار مشخصی هگزان نرمال و
پنتانول نرمال و CTAB و محلول نیترات کلسیم چهار آبه با یکدیگر مخلوط کردیم.
سوسپانسیون حاصل را به شدت هم زده و تحت امواج التراسونیک قرار دادیم تا محلول
شفافی حاصل گردد. سپس مقدار مشخصی سورفکتانت خنثی و مقدار مشخصی از محلول
آمونیوم فسفات را به صورت قطره قطره اضافه کرده و تغییرات pH را با استفاده از
محلول آمونیاک تنظیم نمودیم. در پایان، برای جدا کردن قالب و کلسینه کردن
نمونه، محصول را در دمای ۶۰۰ درجه سانتیگراد برای مدت دو ساعت تحت حرارت قرار دادیم. در روش
هیدروترمال بر خلاف روش قبل از آب به جای حلال آلی استفاده می‌شود. همچنین مواد
فعال سطحی نیز حذف می‌گردند. در این روش، بعد از پایان واکنش، سوسپانسیون حاصله
وارد راکتور شده و در دمای ۲۰۰ درجه سلسیوس به مدت ۶۰ ساعت تحت اصلاح
هیدروترمالی قرار می‌گیرد».

نتایج نشان دادند که نانوذرات سنتز شده در روش هیدروترمال بدون نیاز به انجام
اصلاح سطحی دارای پایداری کلوئیدی و درجه بلورینگی بالاتری نسبت به روش اصلاح
حلالی هستند.

طرح فوق که در ادامه کار تحقیقاتی دکتر محمد عطایی و با همکاری دکتر عزیزالله
نودهی انجام شده، در مجله Journal of the Iranian Chemical Society (جلد۶،
صفحات ۳۹۲-۳۸۶، سال ۲۰۰۹) منتشر شده است.