جوهرهای نانوذره‌ای خودپاک‌کننده

محققان در آمریکا فرآیند جدیدی توسعه داده‌اند که می‌تواند برای تولید تصاویر خودپاک‌کننده استفاده شود. برخلاف روش‌های قبلی، با روش این محققان می‌توان تصاویر رنگی ایجاد کرد.

محققان در آمریکا فرآیند جدیدی توسعه داده‌اند که می‌تواند برای تولید تصاویر خودپاک‌کننده استفاده شود. برخلاف روش‌های قبلی، با روش این محققان می‌توان تصاویر رنگی ایجاد کرد. روش آنها مبتنی بر یک جوهرِ ساخته‌شده از نانوذرات فلزی، می‌باشد. این نانوذرات فلزی در یک فرآیند برگشت‌پذیر تحت تأثیر نور به هم‌چسبیده و خوشه‌ای می‌شوند.

آنهایی که فیلم‌های جاسوسی مانند مأموریت ناممکن را تماشا کرده‌اند، با پیام‌های خودتخریب‌کننده‌ای که بعد از رساندن اطلاعات ضروری در کپه‌ای از دود حل‌شده و از بین می‌رفتند؛ آشنا هستند. در واقع کاغذهای خود پاک‌کننده می‌توانند از اطلاعات حساس محافظت کنند.

محققان دانشگاه نورث وسترن برای ساخت یک جوهر خودپاک‌کننده، نانوذرات طلا یا/و نقره را در فیلم نازکی از یک ژل آلی وارد کرده و سپس آن را چندلایه‌ای کردند. این فیلم‌ها اگر حاوی نانوذرات طلا باشند، قرمز روشن می‌شوند و اگر حاوی نانوذرات نقره باشند، زرد می‌شوند. هنگامی که نور UV به این فیلم‌ها تابیده شوند رنگ آنها در ناحیه‌ی در معرض تابش، تغییر می‌کند. درجه تغییر وابسته به زمان تابش است. به تدریج فیلم‌های حاوی طلا از قرمز به آبی کم‌رنگ و فیلم‌های حاوی نقره از زرد به بنفش تغییر رنگ می‌دهند. اگر نواحی مختلف برای مدت زمان متفاوت در معرض تابش قرار گیرند، می‌توان تصاویر چندرنگی ایجاد کرد.

اتصال این نانوذرات به همدیگر و خوشه‌ای شدن آنها در اثر تابش نور UV، به دلیل وجود یک روکش آلی ویژه روی آنها می‌باشد که در اثر تابش نور قطبی می‌شود. همچنین تغییرات رنگ آنها بدین سبب است که رنگ نانوذرات وابسته به اندازه‌ی خوشه‌هایی است که تشکیل می‌دهند. این خوشه‌های نانوذره‌ای به تدریج به نانوذرات منفرد شکسته می‌شوند، زیرا روکش آلی ویژه آنها قطبیت خود را از دست می‌دهد؛ بنابراین این خوشه‌ها رنگ خود را از دست می‌دهند و تصاویر رنگی ایجاد شده نیز پاک می‌شوند.

نتایج این تحقیق در مجله‌ی Journal of the American Chemical Society منتشر شده‌است.