ساخت نانومرکبهای جوهرافشان به دست پژوهشگران مؤسسه‌ی پژوهشی علوم و فناوری رنگ و پوشش محقق شد. این نانومرکب که هزینه‌ی تولید پایینی دارد، قابل کاربرد در صنایع سرامیک و چاپ خواهد بود.
ساخت نانومرکبهای سرامیکی کبالت- آلومینا توسط محققان ایرانی
ورود فناوری چاپگرهای جوهرافشان در صنعت سرامیک قدمت کمی دارد. با این وجود، استفاده از این چاپگرهای دیجیتال، روند رو به رشدی را طی کرده و درحال پیشرفت و تکامل است. این چاپ‌گرها بطور گسترده برای تزیین سطوح سرامیکی، کاشی‌ها و ظروف غذاخوری مورد استفاده قرار می‌گیرند. مهم‌ترین موضوع در چاپگرهای جوهرافشان تهیه‌ی مرکب مناسب است. در این تحقیق، پژوهشگران در پی ساخت مرکبی بر اساس نانو رنگدانه‌های کبالت آلومینا بوده‌اند.
به گفته‌ی دکتر آتشه سلیمانی، عضو هیأت علمی مؤسسه‌ی پژوهشی علوم و فناوری رنگ و پوشش، کاهش هزینه‌ی خرید نانومرکب سرامیکی جهت استفاده در چاپگرهای جوهرافشان یکی از فواید اصلی استفاده از روش پیشنهادی در این طرح است. از طرفی با توجه به پایه‌ی آب بودن مرکب مورد استفاده، آلودگی‌های محیطی نیز کاهش می‌یابد.
با تولید نانومرکبهای سرامیکی جوهرافشان به این روش، خطر گرفتگی افشانه‌های چاپگرهای جوهرافشان کم شده و می‌توان این سیستم چاپ را جایگزین چاپ‌های سنتی در صنعت سرامیک کرد.
سلیمانی در خصوص نحوه ساخت و بررسی عملکرد این نانومرکب عنوان کرد: «در این راستا، ابتدا نانو رنگدانه‌های سرامیکی تهیه شده برای ساخت نانومرکبهای سرامیکی، با استفاده از پراکنش کننده‌های مختلف فرمول‌بندی شدند. در این مرحله مناسب‌ترین پراکنش کننده جهت پایداری مرکب انتخاب شد. در ادامه، جهت بهبود خصوصیات فیزیکی مرکب‌های تهیه شده، نانو رنگدانه‌های کبالت آلومینا، به روش هم‌رسوبی و در حضور عامل‌های فعال سطح، ستیل تری متیل امونیوم برومید (CTAB)، پلی وینیل پیرولیدون (PVP) و ترکیبی از PVP به همراه CTAB، تولید شد. تأثیر حضور عامل‌های فعال سطح بر خواص نهایی این نانو رنگدانه‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نهایتاً با استفاده از مناسب‌ترین پراکنش کننده و بهترین رنگدانه‌ی تهیه شده، نانو مرکب سرامیکی کبالت آلومینا تهیه شده و با استفاده از چاپگر جوهرافشان، در لایه‌های مختلف روی سطوح سرامیکی چاپ شد.»
بر اساس نتایج گزارش شده، استفاده از رنگدانه‌ی ساخته شده در حضور عامل‌های فعال سطحی CTAB به همراه PVP، مناسب‌ترین نوع رنگدانه جهت تهیه‌ی مرکب سرامیکی است.
نتایج این تحقیقات که توسط دکتر آتشه سلیمانی، دکتر مهدی قهاری- اعضای هیأت علمی مؤسسه‌ی پژوهشی علوم و فناوری رنگ، دکتر فرهود نجفی- عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان و مهندس مسعود پیمان‌نیا- کارشناس ارشد مهندسی رنگ از مؤسسه‌ی پژوهشی علوم و فناوری رنگ انجام شده است، در مجله‌ی Journal of the European Ceramic society (جلد ۴۳، شماره ۱۲، سال ۲۰۱۴، صفحات ۳۱۱۹ تا ۳۱۲۶) به چاپ رسیده است.
به گفته‌ی دکتر آتشه سلیمانی، عضو هیأت علمی مؤسسه‌ی پژوهشی علوم و فناوری رنگ و پوشش، کاهش هزینه‌ی خرید نانومرکب سرامیکی جهت استفاده در چاپگرهای جوهرافشان یکی از فواید اصلی استفاده از روش پیشنهادی در این طرح است. از طرفی با توجه به پایه‌ی آب بودن مرکب مورد استفاده، آلودگی‌های محیطی نیز کاهش می‌یابد.
با تولید نانومرکبهای سرامیکی جوهرافشان به این روش، خطر گرفتگی افشانه‌های چاپگرهای جوهرافشان کم شده و می‌توان این سیستم چاپ را جایگزین چاپ‌های سنتی در صنعت سرامیک کرد.
سلیمانی در خصوص نحوه ساخت و بررسی عملکرد این نانومرکب عنوان کرد: «در این راستا، ابتدا نانو رنگدانه‌های سرامیکی تهیه شده برای ساخت نانومرکبهای سرامیکی، با استفاده از پراکنش کننده‌های مختلف فرمول‌بندی شدند. در این مرحله مناسب‌ترین پراکنش کننده جهت پایداری مرکب انتخاب شد. در ادامه، جهت بهبود خصوصیات فیزیکی مرکب‌های تهیه شده، نانو رنگدانه‌های کبالت آلومینا، به روش هم‌رسوبی و در حضور عامل‌های فعال سطح، ستیل تری متیل امونیوم برومید (CTAB)، پلی وینیل پیرولیدون (PVP) و ترکیبی از PVP به همراه CTAB، تولید شد. تأثیر حضور عامل‌های فعال سطح بر خواص نهایی این نانو رنگدانه‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نهایتاً با استفاده از مناسب‌ترین پراکنش کننده و بهترین رنگدانه‌ی تهیه شده، نانو مرکب سرامیکی کبالت آلومینا تهیه شده و با استفاده از چاپگر جوهرافشان، در لایه‌های مختلف روی سطوح سرامیکی چاپ شد.»
بر اساس نتایج گزارش شده، استفاده از رنگدانه‌ی ساخته شده در حضور عامل‌های فعال سطحی CTAB به همراه PVP، مناسب‌ترین نوع رنگدانه جهت تهیه‌ی مرکب سرامیکی است.
نتایج این تحقیقات که توسط دکتر آتشه سلیمانی، دکتر مهدی قهاری- اعضای هیأت علمی مؤسسه‌ی پژوهشی علوم و فناوری رنگ، دکتر فرهود نجفی- عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان و مهندس مسعود پیمان‌نیا- کارشناس ارشد مهندسی رنگ از مؤسسه‌ی پژوهشی علوم و فناوری رنگ انجام شده است، در مجله‌ی Journal of the European Ceramic society (جلد ۴۳، شماره ۱۲، سال ۲۰۱۴، صفحات ۳۱۱۹ تا ۳۱۲۶) به چاپ رسیده است.
