بازار فناوری نانو در صنعت مواد غذایی تا سال ۲۰۲۰ به رقم ۲۰٫۴ بیلیون دلار میرسد. بسیاری از تولیدکنندگان نسبت به پتانسیلهای فناوری نانو در این صنعت آگاه شده و به دنبال بهرهگیری از آن هستند.
بازار و آینده فناوری نانو در صنعت مواد غذایی چگونه است؟
بررسیهای انجام شده توسط نشریه New Food Magazine نشان میدهد که بازار فناوری نانو در بخش غذا تا سال ۲۰۲۰ سه برابر شده و به رقم ۲۰٫۴ بیلیون دلار خواهد رسید. نانومواد مهندسی شده میتوانند فرصتهای زیادی در این حوزه ایجاد کنند، به ویژه این که این نانومواد قادراند میزان انحلال و فعالیت زیستی را افزایش دهند. از طرفی فناوری نانو در بخش بستهبندی مواد غذایی، ساخت حسگر و سطوح آنتیباکتریال نقش مهمی دارد.
طی دو دهه اخیر، مقالات مربوط به بخش غذا، ۴۰ درصد افزایش یافته و پتنتهایی که در آنها از فناوری نانو در بخش مواد غذایی استفاده شده، ۹۰ درصد رشد داشته است.
از کاربردهای آینده فناوری نانو در بخش مواد غذایی میتوان به تثبیت آنزیمها برای بهبود کارایی و استفاده مجدد از این آنزیمها اشاره کرد.
در حال حاضر برخی تولیدکنندگان صنعت مواد غذایی از پتانسیلهای فناوری نانو شگفتزده شدهاند؛ ویژگیهایی نظیر ایجاد رنگ و مزه جالب، بهبود فعالیتزیستی اجزای مواد غذایی و شناسایی سریع باکتریها با استفاده از بستهبندیهای هوشمند از جمله مزایایی است که تولیدکنندگان با استفاده از فناوری نانو به دنبال آن هستند. البته توسعه فناوری نانو در صنعت مواد غذایی چالشهایی نظیر بحث ایمنی را نیز با خود دارد. البته سازمان غذا و داروی آمریکا دستورالعملی برای استفاده از فناوری نانو در این صنعت را منتشر کرده است. با این حال هنوز مسئولان این صنعت در مورد چگونگی تعامل با مصرفکنندگان در این خصوص نگرانیهایی دارند.
البته استفاده از نانومواد در صنعت مواد غذایی چیز جدیدی نیست. نانوذرات کازئین (نوعی پروتئین موجود در شیر-مترجم) بهصورت طبیعی در شیر وجود دارند. در حال حاضر در بیش از ۱۶۰۰ محصول از نانومواد استفاده میشود. فناوری نانو کاربرد وسیعی در بخش بستهبندی داشته و به افزایش ایمنی و کیفیت محصولات کمک میکند. نانوحسگرها قادراند تا حضور باکتری و اکسیژن را در بستهها نشان دهد.
از نانوکپسولهکردن برای محافظت از ترکیبات حساس نظیر آنتیاکسیدانها، ویتامینها و اسیدهای چرب استفاده میشود در صنعت مواد غذایی از نانوکپسوله کردن برای رهاسازی ماده مورد نظر در روده استفاده میشود. همچنین تولیدکنندگان برای حفظ مزه و ظاهر غذا نیز از کپسوله کردن استفاده میکنند.