دپوستیوا (برای کاهش درد استئوآرتریت زانو)، پادینکس (برای درمان سرطان پستان)، پاکلینب (برای توقف تقسیم سلول‌های سرطانی) و سینادوکسوزوم (ضد تومور) چهار نانوداروی ساخت ایران هستند.
معرفی چهار نانو داروی ساخته شده توسط مراکز علمی و تحقیقات ایرانی
دپوستیوا:
استئوآرتریت زانو یک بیماری مزمن و پیش رونده است که علایم آن معمولا بعد از ۵۰ سالگی و بیشتر در بانوان بروز می‌کند. دارویی که با نام تجاری دپوستیوا (Depostiva) عرضه می‌شود، حاوی میکروسفرهای پلیمری لود شده با ۳۲ میلی‌گرم تریامسینولون استوناید است که ۳ تا ۵ ماه اثر بی‌دردی را برای بیمار به ارمغان می‌آورد. شکل میکروسفری فرآورده باعث بقای دارو در مفصل زانو می‌شود. علاوه بر طولانی مدت، دیگر ویژگی مهم این دارو systemic exposure کم بیمار است که بویژه در بیماران دیابتی باعث می‌شود بر خلاف سوسپانسیون‌های معمولی کورتیکواستروییدها، غلظت دارو در خون و در معرض قرار گرفتن سایر ارگان‌ها بسیار کم باشد. محدوده سنی بیماران مبتلا استئوآرتریت زانو، شانس وجود همزمان دیابت را در این گروه سنی زیاد می‌کند و حضور عمده دارو به شکل میکروسفر در ناحیه مفصل زانو، طبق مطالعات بالینی، شانس اختلال قند خون بسیار کمتری در مقایسه با داروهایی رایج را دارد. تریامسینولون به شکل میکروسفر آهسته رهایش تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا را داراست. دپوستیوا نسبت به تزریق داخل مفصلی هیالورونیک اسید، اثربخشی بالاتر و هزینه کمتری برای بیمار دارد. قیمت نمونه خارجی این دارو ۶۶۵ دلار بوده در حالی که این داروی ایرانی ۴۳۸ هزار تومان قیمت دارد.
پادینکس:
با توجه به جمعیت قابل توجه بیماران مبتلا به سرطان پستان در کشور، به نظر می‌رسد توانمندسازی صنعت دارویی در زمینه تولید داروهای ضدسرطان تبدیل به یک ضرورت شده باشد. از سوی دیگر، با توجه به هزینه نسبتاً سنگینی که واردات داروی شیمی‌درمانی بر سیستم سلامت کشور تحمیل می‌کند و همچنین به‌منظور کاهش هزینه‌های درمان، شرکت «نانودارو پژوهان پردیس» داروی «تراستوزوماب اِمتاسین» (emtansine Trastuzumab) را با نام تجاری «پادینکس» (Padynex) تولید کرده است. پادینکس یک ترکیب زوج شده یا کونژوگه (Conjugate) آنتی‌بادی-دارو است و در آن تراستوزوماب به‌عنوان آنتی‌بادی مونوکلونال انسانی از نوع anti-HER2 IgG1 از طریق یک مولکول اتصال‌دهنده به DM1 (مشتق شده از میتانسین) به‌عنوان مهارکننده میکروتوبول، متصل شده است. پادینکس پس از اتصال به گیرنده HER2 که گیرنده اختصاصی سلول‌های سرطانی است به‌واسطه گیرنده‌های درون سلولی، منجر به آزادسازی DM1 به داخل سلول و متعاقب آن مرگ سلول سرطانی خواهد شد. پادینکس به‌صورت تک دارویی در درمان بیماران مبتلا به سرطان متاستاتیک پستان HER2 مثبت که قبلا تراستوزوماب و تاکسان را به‌طور جداگانه یا ترکیبی دریافت کرده‌اند، تجویز می‌شود. قیمت نمونه جهانی این دارو ۳۹۵۰ دلار بوده و نمونه داخلی ۹ میلیون تومان قیمت دارد.
پاکلینب:
نانوداروی ضدسرطان پاکلینب، برای درمان سرطان‌هایی مانند سینه، ریه و پانکراس توسط شرکت نانوداروپژوهان تولید شده است. این نانودارو، با نفوذ به بافت سرطانی، از پیشرفت تومور جلوگیری کرده و باعث نابودی بافت سرطانی می‌شود. به‌علت ابعاد نانویی این دارو، اثربخشی آن بالاتر و عوارض جانبی این دارو کمتر از داروهای مشابه است. پاکلی تاکسل یک ماده طبیعی ضدسرطانی است که مانع فرآیند تقسیم سلولی و رشد سلول‌های سرطانی می‌شود. در این دارو از قابلیت آلبومین به عنوان حامل طبیعی مولکول‌های نامحلول در آب، در بدن استفاده شده که به طور انتخابی در بافت‌های توموری جمع می‌شود. این دارو به دلیل اینکه ماده موثر ضد سرطان پاکلی تکسل را درون آلبومین قرار می‌دهد، اثرات جانبی مضر شیمی درمانی را مانند داروهای دیگری که از حلال استفاده می‌کنند، ندارد. قیمت نمونه جهانی دارو ۸۰ دلار بوده و قیمت نمونه داخلی ۱ میلیون ۸۰۰ هزار تومان است.
سینادوکسوزوم:
ســینا دوکســوزوم ساخته شده توسط شرکت اکسیر نانو سینا، یــک داروی ضد تومور اســت که در درمان ســرطان پستان متاســتاز دهنــده به ویژه در بیمارانــی کــه در معــرض یا دارای مشکلات قلبی هستند و همچنین درمان ســرطان تخمدان پیشرفته استفاده می‌شود. این دارو همراه با بورتزومیب (Bortezomib) در درمان مولتیپل میلوما در بیمارانی که حداقل یک درمان اولیه دریافت کرده‌اند، استفاده می‌شود. این دارو همچنین در درمان کاپوسی سارکوما در بیماران مبتلا به ایدز به کار می‌رود. این فــرآورده حاوی دارویی اســت که قادر اســت ســلول‌های ســرطانی را به طور انتخابی از بین ببرد. دوکسوروبیســین هیدروکلرایــد موجــود در ایــن فــراورده توســط پوشــش‌های کــروی کوچــک لیپوزومــی احاطه شــده اســت که کمک می‌کند این دارو از طریق جریان خون، بیشــتر به ســمت بافت ســرطانی نســبت به بافت‌های ســالم بدن هدایت شود، این موضوع می تواند باعث کاهش عوارض جانبی این دارو نسبت به دوکسوروبیسین استاندارد شود. قیمت نمونه جهانی این دارو ۶۵ دلار بوده و قیمت نمونه داخلی ۷۵۰ هزار تومان است.
