سنتزآزمایشگاهی لایه نازک حافظه دار دما بالا با ساختار نانومتری در دانشگاه تربیت مدرس

دکتر سهراب سنجابی استادیار گروه نانومواد دانشگاه تربیت مدرس یکی از پژوهشگران علاقمند به این موضوع می‌باشد که موفق به سنتز آلیاژ پایه تیتانیوم- نیکل با دمای کاربری ۳۵۰°C شده است. وی بخشی از پایان نامه دکترا خود را به این موضوع اختصاص داده و در این پژوهش از همکاری دانشکده مواد و گروه برق-الکترونیک دانشگاه کمبریج انگلستان بهره‌مند گردیده است.

دکتر سنجابی در شرح فعالیت خود گفت: “برای ساخت این آلیاژ ابتدا عناصر نیکل، تیتانیوم و هاپیریم (Ni-Ti-HP) در دستگاه sputtering قرار داده می‌شوند. سپس بوسیله‌ی پلاسمای تولیدی، اتم‌های عناصر به صورت همزمان و با اعمال توان مساوی به آنها، روی یک بستر سیلیکونی لایه نشانی می‌گردند. در ادامه لایه‌ها تحت یک عملیات حرارتی قرار می‌گیرند، در نتیجه لایه‌ای با محدوده ضخامت ۱۰۰nm-1µm و دانه‌بندی ۸۰nm -70nm بدست می‌آید. دمای کاربردی آلیاژ پایه تیتانیوم- نیکل بسته به ترکیب شیمیایی آن بین می‌باشد. در این پژوهش با کم کردن نسبت تیتانیوم (Ti) و اضافه کردن عنصر هایپریم (HP)، برای اولین بار در جهان، دمای کاربری آلیاژ سنتز شده به ۳۵۰°C رسیده است. از این آلیاژها می‌توان در ساخت قطعات خودکار و کوچک قابل کنترل استفاده نمود. قطعات داخلی هواپیماهای جدید که با آن درجه‌ی حرارت و … را کنترل می‌کنند و یا میکروپمپ‌هایی که داخل بدن قرار داده می‌شود تا مواد شیمیایی را بر روی توده‌های سرطانی بریزند، نمونه‌ای از این کاربردهاست”.

وی در پایان به عدم وجود دستگاه sputtering اشاره کرده و گفت: “با خرید این دستگاه امکان تولید این آلیاژ در داخل کشور به وجود می‌آید که قطعاً نتایج مفید و کاربردی در صنایع داخلی خواهد داشت.”

جزئیات این پژوهش که از حمایت‌های تشویقی ستاد بهره‌مند شده، در مجله‌ی Materials science and technology (شماره ۸ ، جلد ۲۳، صفحه‌ی ۹۸۷-۹۹۱، سال ۲۰۰۷ ) منتشر شده است.