فناوری نانو با ورود به صنعت تایرسازی، تحولی عظیم در بهبود عملکرد، کاهش مصرف سوخت و افزایش طول عمر تایرها ایجاد کرده است. شرکت‌های داخلی و خارجی با استفاده از نانومواد در تولید تایرهای هوشمند و مقاوم، بازار جهانی این صنعت را دگرگون کرده‌اند. بررسی بازار جهانی نشان می‌دهد که استفاده از این فناوری می‌تواند سهم قابل توجهی در کاهش هزینه‌ها و حفظ محیط‌زیست داشته باشد.
کاربرد فناوری نانو در تایرسازی، تحولی در صنعت خودرو با کاهش مصرف سوخت و افزایش دوام ایجاد می‌کند
تایرها یکی از اجزای حیاتی خودروها هستند که تأثیر مستقیمی بر عملکرد، ایمنی و مصرف سوخت دارند. در سال‌های اخیر، با پیشرفت فناوری نانو، تایرسازان موفق به توسعه محصولاتی شده‌اند که نه‌تنها دوام بیشتری دارند، بلکه مصرف سوخت خودرو را نیز کاهش می‌دهند. با استفاده از نانومواد مانند نانولوله‌های کربنی، گرافن، نانوذرات سیلیکا و نانوذرات الماس، امکان بهبود ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی تایرها فراهم شده است.
استفاده از فناوری نانو در تولید تایرها مزایای متعددی به همراه دارد، از جمله:
کاهش مصرف سوخت: کاهش مقاومت غلتشی تایرها به کمک نانومواد، باعث کاهش مصرف سوخت خودروها می‌شود.
افزایش طول عمر تایر: به‌کارگیری نانومواد موجب افزایش مقاومت تایر در برابر سایش، پارگی و حرارت می‌شود.
بهبود چسبندگی: استفاده از نانومواد موجب افزایش چسبندگی تایر در شرایط جاده‌ای مرطوب و خشک می‌شود.
کاهش وزن تایر: برخی نانومواد مانند نانورس، به کاهش ضخامت و وزن تایر کمک می‌کنند که تأثیر مستقیمی بر عملکرد خودرو دارد.
برخی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تایرسازی جهان، به‌طور جدی روی توسعه تایرهای مبتنی بر فناوری نانو سرمایه‌گذاری کرده‌اند:
بریجستون (Bridgestone): این شرکت با فناوری NanoPro-Tech، تایرهایی با چسبندگی بالا و مقاومت غلتشی کم تولید کرده که بازدهی سوخت را افزایش می‌دهد.
یوکوهاما (Yokohama): توسعه تایرهای مبتنی بر نانوذرات برای بهبود عملکرد در شرایط جاده‌ای مختلف.
گودیر (Goodyear): این شرکت از نانوذرات گرافن برای افزایش استحکام و کاهش مصرف سوخت تایرهای خود استفاده کرده است.
ویتوریا (Vittoria): تولید تایرهای دوچرخه با نانوگرافن برای افزایش چسبندگی و کاهش سایش.
در ایران نیز چندین شرکت داخلی به توسعه تایرهای مبتنی بر فناوری نانو پرداخته‌اند:
کویر تایر: این شرکت با استفاده از نانورس، ضخامت داخلی تایر را کاهش داده که به کاهش وزن و مصرف سوخت منجر می‌شود.
گروه صنعتی بارز: تولید تایرهای نانوساختار با استفاده از نانوذرات سیلیکا برای افزایش مقاومت سایشی و کاهش هزینه تولید.
طبق گزارش‌های بین‌المللی، بازار جهانی تایرهای مبتنی بر فناوری نانو رشد قابل‌توجهی را تجربه می‌کند. بر اساس پیش‌بینی‌ها، این بازار تا سال ۲۰۲۶ با نرخ رشد سالانه (CAGR) حدود ۴٪ گسترش خواهد یافت. کشورهای شرق آسیا، به‌ویژه چین و ژاپن، به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکنندگان تایرهای نانویی شناخته می‌شوند. با افزایش تقاضا برای خودروهای کم‌مصرف و افزایش مقررات زیست‌محیطی، انتظار می‌رود که استفاده از تایرهای نانویی در سال‌های آینده رشد بیشتری داشته باشد.
استفاده از فناوری نانو در تایرسازی، نه‌تنها به بهبود عملکرد خودروها کمک می‌کند، بلکه گامی مهم در جهت کاهش آلودگی زیست‌محیطی و صرفه‌جویی در مصرف انرژی است. با سرمایه‌گذاری بیشتر در این حوزه، می‌توان انتظار داشت که تایرهای نانویی در آینده به یک استاندارد صنعتی تبدیل شوند و نقش مهمی در صنعت حمل‌ونقل ایفا کنند.
