غالبا چنین تصور می‌شود که مهاجرت مغزها خاص کشورهای در حال توسعه و جهان سومی است، در حالی که کشورهای اروپایی در قرون وسطا با این مشکل رو برو شدند. آسیب‌های وارده از جنگ جهانی و نیاز برای بازسازی کشورهایی همچون فرانسه، آلمان و آمریکا موجب شد افزایش نیاز به تامین نیروی انسانی شد و فرصت‌های شغلی مناسب‌تر در ایالات متحده، بسیاری از متخصصان اروپایی را رهسپار این کشور کرد.
راهکار اروپا برای تامین نیروی انسانی در حوزه نانو
| غالبا چنین تصور می‌شود که مهاجرت مغزها خاص کشورهای در حال توسعه و جهان سومی است، در حالی که کشورهای اروپایی در قرون وسطا با این مشکل رو برو شدند. آسیب‌های وارده از جنگ جهانی و نیاز برای بازسازی کشورهایی همچون فرانسه، آلمان و آمریکا موجب شد افزایش نیاز به تامین نیروی انسانی شد و فرصت‌های شغلی مناسب‌تر در ایالات متحده، بسیاری از متخصصان اروپایی را رهسپار این کشور کرد. |
| از آن زمان اروپا به فکر تامین نیروی انسانی جایگزین بوده است. هرچند سیاست‌های اتخاذ شده برای ایجاد مهاجرت معکوس ( بازگشت نیروهای مهاجرت کرده) تا حدی نیروهای متخصص را بازگرداند ولی نتوانست مشکل کمبود نیروی انسانی متخصص را در این قاره حل کند و رشد منفی جمعیت اروپا نیز این معضل را دو چندان کرد. برنامه‌های دراز مدت برای تامین نیروی انسانی در فناوریهای نوین در سال ۱۹۸۷ کمیسیون اروپا برنامه‌ای موسوم به اراسموس(ERASMUS) را تدوین کرد که طبق آن دانشگاه‌های اروپایی می‌بایست با اعطای بورس‌های تحصیلی در فناوریهای پیشرفته، نیروی انسانی جوان از کشورهای غیر اروپایی جذب کنند. در سال ۱۹۹۴ نیز برنامه ای مشابه به نام سقراط (SOCRATES) شروع و تا سال ۱۹۹۹ ادامه یافت و از سال ۲۰۰۰ پس از تغییراتی، با نام سقراط ۲ (Socrates II) از سر گرفته شد و تا سال ۲۰۰۶ به جذب دانشجویان دیگر کشورها پرداخت. این برنامه از سال ۲۰۰۶ جای خود را به برنامهLifelong Learning داده است که قرار است تا سال۲۰۱۳ ادامه داشته باشد.در مجموع برنامه اراسموس ۲۱۹۹ دانشجو و برنامه‌های سقراط یک و دو جمعاً ۴/۱ میلیون دانشجو را رهسپار اروپا کرد که این در نوع خود موفقیتی بزرگ برای این قاره محسوب می‌شود. تامین نیروی انسانی در فناوری نانو فناوری نانو به عنوان یکی از اولویت‌های اصلی اتحادیه اروپاست و تامین نیروی انسانی در این حوزه یکی از برنامه‌های اصلی این اتحادیه است. مطابق گزارش کمیسیون اروپا، این قاره تا سال ۲۰۱۵ با کمبود نیروی انسانی متخصص در این حوزه روبرو است و اگر اقدامی برای رفع این معضل صورت نگیرد، این کمبود به یکی از گلوگاه‌های اصلی در این فناوری تا سال ۲۰۱۵ تبدیل خواهد شد. از این رو در سال ۲۰۰۴ به عنوان اراسموس ماندوس (Erasmus Mundus) برنامه‌ای برای جذب و آموزش نیروی انسانی در حوزه فناوریهای پیشرفته همچون فناوری‌نانو راه اندازی شد و تا سال ۲۰۰۸ ادامه دارد. بودجه این برنامه ۲۳۰ میلیون یورو است که توسط کمیسیون اروپا تامین می‌شود. کشورهای آلمان (دانشگاه TU Dresden)، بلژیک (دانشگاه KU Leuven)، هلند (دانشگاه TU Delft) و سوئد (دانشگاه Chalmers Tekniska Hogskola ) میزبان دوره‌های مرتبط با فناوری نانو در این برنامه هستند. دوره تحصیلی دو سال است و دانشجویان بر حسب علاقه، سال اول را در یکی از رشته‌های فناوری‌نانو، علوم نانو، فناوری نانوبیو و نانوبیوفیزیک در یکی از کشورهای مذکور می‌گذرانند و سال دوم را در یکی دیگر از رشته‌ها و در یک کشور دیگر. به هر دانشجو کمک بلاعوض ۲۱ هزار تا ۴۲ هزار یورو براساس مدت آموزش اختصاص می‌یابد. در سال ۲۰۰۶ دو ایرانی موفق به اخذ این بورس‌های تحصیلی شدند. |
