نانوجاذبی برای حذف فلزات سنگین از پساب‌ها

 نانوحفره‌ای سیلیکاتی به وسیله محققان پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای سنتز شد
و ساختار آن به منظور جذب بیشتر فلزات سنگین از پساب‌های صنعتی اصلاح شد.

دکتر حمید سپهریان و همکارانش در پژوهشی، ساختار نانوحفره سیلیکاتی MCM-41 را با
استفاده از گروه‌های عاملی تیول و آمین اصلاح نمودند و موفق به تهیه جاذب نانوحفره
جدیدی با ظرفیت جذب بالا برای کاتیون‌های سنگین شدند.

دکتر سپهریان در گفتگو با بخش خبری سایت ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، مراحل سنتز
این نانوحفره را چنین برشمرد: «ابتدا نانوحفره سیلیکاتی MCM-41، تهیه و سپس برای
اصلاح رفتار جذبی آن، از (۳‌- ‌مرکاپتوپروپیل) تری‌‌متوکسی سیلان و (۳‌-
‌آمینوپروپیل) تری‌‌اتوکسی سیلان برای عامل‌دار کردن ساختار نانوحفره، استفاده شده
است. برای این کار، مقدار مشخصی از نانوحفره MCM-41 و واکنش‌گرهای آلی ذکر شده، در
حلال تولوئن رفلاکس شده و بعد از زمان معینی، فیلتر گردیده و چند بار با اتانول
شستشو و در نهایت خشک گردیده است. برای اندازه‌گیری میزان جذب، جاذب‌های اصلاح شده
را با یون‌های مختلف مجاورت داده، هم زده و بعد از زمان معینی، میزان یون را در
محلول اندازه‌گیری کرده‌ایم».

نتایج حاکی از آن است که جذب یون روی (Zn) روی جاذب سنتز شده به طور قابل ملاحظه‌ای
نسبت به دو جاذب قبلی که فقط با یک گروه عاملی، عامل‌دار شده بودند افزایش یافته
است.

بنابراین تمامی صنایعی که با پساب‌های حاوی کاتیون‌های سنگینی مانند کروم، جیوه،
روی و زیرکونیوم مواجه هستند، می‌توانند از این محصول استفاده کنند.

جزئیات این پژوهش که با همکاری دکتر سید واقف حسین، آقای فرخ رخشنده‌رو و خانم لیلا
کامل انجام شده، در مجله Chinese Journal of Chemistry (جلد ۲۷، صفحات ۲۱۷۴- ۱۲۷۱،
سال ۲۰۰۹) منتشر شده است.