پژوهشگران روش جدیدی برای ساخت اوریگامی از رشته منفرد DNA ارائه کردند. در این روش، بدون گره خوردن، میتوان ساختاری پیچیده ایجاد و در نهایت نانوروبات برای رهاسازی دارو تولید کرد.
تولید اوریگامی DNA با استفاده از رشته DNA منفرد بلند
یک گروه تحقیقاتی از دانشگاه ایالتی آریزونا با همکاری محققانی از دانشگاه هاروارد دستاوردهای جالب توجهی در بخش اوریگامی DNA بهدست آوردند. آنها با استفاده از تک رشتههای DNA شبیه اسپاگتی، موفق به تولید اشکال اوریگامی تک رشتهای شدند. این رشته قابلیت تاخوردن خودبهخودی را داشته و میتواند بدون گره خوردن، چندین بار تار بخورد؛ این دستاوردی بزرگ در نانوفناوری DNA است.
DNA تنها مولکولی نیست که دانشمندان روی تازدن آن کار میکنند، بلکه RNA نیز چنین ویژگی را دارد. پیش از این تنها دو راه برای ایجاد ساختارهای DNA/RNA وجود داشت که البته محدودیتهای خاص خود را داشت. در روش اول از آجر مولکولی استفاده میشود. این آجرها که همان رشتههای کوچک و کوتاه DNA هستند، با هم تا خورده و اوریگامی مورد نظر ایجاد میشود. روش دوم استفاده از داربست DNA است که نیاز به رشته کمکی ثانویه از جنس DNA است تا DNA اولیه را در جای خود نگه دارد.
هائو یان از محققان این پروژه میگوید: «کلید این نوآوری استفاده از DNA و RNA برای ایجاد ساختارهای پیچیده و عاری از گره است. با این راهبرد جدید میتوان یک رشته بلند را به معماری پیچیده تبدیل کرد.»
این گروه تحقیقاتی به محض آشنایی و شناخت چگونگی تشکیل ساختار RAN، از آن برای معماری اوریگامی تک رشتهای قابل برنامهریزی استفاده کردند. با استفاده از نرمافزاری ساده و الگوریتمی جدید، محققان ساختارهای اوریگامی DNA به شکل لوزی و قلب ایجاد کردند.
محققان این پروژه معتقداند که این روش جدید فرصتی تازه برای زیستشناسی سنتزی است تا از مزیت آن استفاده کنند. یان معتقد است که این فناوری میتواند بهگونهای توسعه یابد که از آن برای ساخت نانوروبات استفاده کرد؛ نانوروباتی که قابلیت رهاسازی دارو درون سلول یا محل زخم را داشته باشد.
نکته جالب این است که رشته منفرد DNA که برای ایجاد اوریگامی DNA استفاده میشود، میتواند درون سلولهای زنده تولید شود. در واقع از این پتانسیل میتوان برای تولید انبوه با قیمت کم استفاده کرد.