محصول یک نانواستارتاپ: تولید آب از رطوبت هوا

یک نانواستارتاپ دو نمونه دستگاه تولید آب از رطوبت هوا ساخته که در دو حالت رطوبت اشباع و رطوبت بالای ۱۰ درصد می‌تواند آب تولید کنند.

این دو دستگاه رطوبت هوا را تبدیل به آب می‌کنند. یکی از این دستگاه‌ها برای رطوبت اشباع است که در نقاطی که رطوبت‌های بالایی وجود دارد می‌تواند به کار رود و آب تولید کند. به گفته محمد انتظاری، فارغ‌التحصیل کارشناسی‌ارشد مهندسی مکانیک دانشگاه تهران به عنوان یکی از اعضای این گروه استارتاپی در این دستگاه صفحه‌هایی به کار رفته که نانومهندسی سطح شده و قادرند بدون صرف هیچ انرژی، رطوبت هوا را به آب تبدیل کند.

دستگاه دوم، برای رطوبت‌های پایین بالای ۱۰ درصد ساخته شده است به عنوان مثال از این دستگاه در تهران یا یزد که رطوبت‌های پایینی دارند، می‌تواند عمل کند. البته این دستگاه در رطوبت ۱۰۰ درصد هم عمل می‌کند اما به طور اختصاصی برای کار در نقاطی با رطوبت ۱۰ درصد به بالا طراحی شده است.

انتظاری می‌افزاید: «در دستگاهی که در رطوبت اشباع کار می‌کند، صفحه‌هایی به کار گرفته شده است. در صفحه‌هایی که آلومینیوم معمولی باشند، کندانس اتفاق می‌افتد به این معنا که حالت چگالش قطره‌ای اتفاق می‌افتد. ما سطح این صفحه‌ها را تغییر دادیم و در آن‌ها ساختار نانومتری ایجاد کردیم که باعث می‌شود این قطرات سریع‌تر و راحت‌تر تشکیل شوند. در واقع استفاده از این روش، چگالش دستگاه را ۹ برابر بیشتر می‌کند و آبی که به این شکل تولید می‌شود به مراتب بیشتر از آبی است که صفحه‌های معمولی جمع می‌کنند.»

این دستگاه در یک روز به ازای هر مترمربع از صفحه‌هایی که در آن استفاده می‌شود، ۲۰ تا ۳۰ لیتر آب تولید می‌کند. بنابراین هر چه تعداد صفحه‌های آن بیشتر باشد به مراتب مقدار تولید آب هم بالاتر می‌رود. نمونه‌هایی از این دستگاه در قالب مش و هارپ وجود دارد که به صورت سیمی و مش‌های پلیمری هستند. اما سیستمی که در این دستگاه به کار رفته به صورت صفحه‌های نانویی است و برای اولین بار در دنیا به این شکل تولید می‌شود.

به گفته انتظاری، نمونه‌هایی از این دستگاه با صفحه‌های مش پلیمری وارد ایران می‌شود که به عنوان مثال در چابهار قرار گرفته و در طول روز تنها ۵ لیتر آب تولید می‌کند. هنوز سرمایه‌گذاری برای صنعتی‌سازی این دستگاه پیدا نشده و در صورتی که بتوانیم آن را به مرحله تجاری‌سازی برسانیم، به ازای هر مترمربع از صفحه‌هایی که در آن به کار می‌رود، ۷۰ دلار هزینه دربردارد.

دستگاه دوم که ظاهری مشابه کیس کامپیوتر دارد، هوا را در رطوبت بالای ۱۰ درصد از قسمت جلویی دستگاه جذب می‌کند. در داخل دستگاه محفظه‌ای آلومینیومی به نام کندانسور تعبیه شده که داخل آن از پودرهای نانویی جاذب رطوبت استفاده شده است. این نانوپودرها با جذب رطوبت، دوباره آن را به صفحه‌هایی انتقال می‌دهند که در داخل دستگاه کار گذاشته شده‌اند و درواقع، آب را کندانس کرده و در مخزن مربوط جمع‌آوری و تبدیل به آب می‌شود.

این دستگاه مانند باتری عمل می‌کند که به شکلی که رطوبت‌های پایین را در خود جمع می‌کند و زمانی که به حد اشباع رسید، رطوبت ۱۰۰ درصد را به صفحه‌های کندانس تحویل می‌دهد. انتظاری ادامه می‌دهد: «این نمونه کوچک‌شده‌ای از این دستگاه است اما در طول روز به ازای هر مترمربع از صفحه‌های کارگذاشته شده، ۱۲ تا ۲۰ لیتر تولید آب دارد.»

شرکت zeromasswater یک نمونه از این دستگاه با قیمت ۵ هزار دلار تولید کرده است که با رطوبت بالای ۵۰ درصد در شبانه‌روز تنها ۴ لیتر تولید آب دارد. این دستگاه در صورت تولید داخل به ازای یک مترمربع صفحه، قیمتی حدود ۴ هزار دلار خواهد داشت.