زدایش آلودگی‌های دارویی از آب با کمک نانولوله‌های کربنی

پژوهشگران دانشگاه قطر، روش جدیدی مبتنی بر نانولوله‌های کربنی برای حذف آلودگی‌های دارویی از آب ارائه کردند.

یک تیم بین‌المللی به سرپرستی محققان دانشگاه قطر (QU) مقاله‌ای را در مجله Science Science and Pollution Research منتشر کرده است که در آن جزئیات مربوط به حذف زباله‌های دارویی از آب با کمک فناوری ‌نانو تشریح شده ‌است.

در این پروژه محققان نشان دادند که چگونه می‌توان داروی ضددیابت گلیمپیرید را توسط نانولوله‌های کربنی چند جداره از آب جدا کرد. این تحقیقات با افزایش نگرانی‌های جهانی در مورد آلودگی آب ناشی از محصولات دارویی و مراقبت‌های شخصی انجام شده‌است. چنین آلاینده‌هایی در آب‌های سطحی در سراسر جهان به ویژه در مناطق پرجمعیت شناسایی شده‌است.

این تحقیق با هدف ایجاد یک روش جدید برای از بین بردن باقیمانده‌های گلیمپیرید، داروی رایج برای درمان دیابت نوع II، با استفاده از نانولوله‌های کربنی در یک فرآیند جذب مداوم است. این تحقیق ماحصل همکاری دکتر اسماعیل بدران، استادیار گروه شیمی و علوم زمین در دانشکده علوم و هنرهای دانشگاه علوم پزشکی، دکتر مراد ابوالحسن، دانشیار داروسازی، دانشگاه ملی آن ناجا در فلسطین و اوبادا قط، دانشجوی تحصیلات تکمیلی در گروه شیمی دانشگاه آن ناجا و دکتر عبدالله ماناسرا، ازگروه مهندسی شیمی دانشگاه کالگری، کانادا است.

در این پروژه از نانولوله‌های کربنی چند جداره برای حذف داروی گلیمپیرید، از محیط‌های آبی استفاده شد. نتایج نشان داد که می‌توان دارو را با تقریباً ۱۰۰ درصد کارایی حذف کرد. برای اجرای صنعتی، این مطالعه به جای روش بسته‌ معمول، با حالت جریان مستمر انجام می‌شود.

محققان در مقاله خود خاطر نشان کردند که آلودگی آب توسط آلاینده‌های در حال ظهور مانند داروها و محصولات مراقبت شخصی از بزرگترین چالش‌های امروز است. وجود این آلاینده‌های نوظهور در آب به دلیل ظاهر مکرر و ماندگاری آن‌ها در اکوسیستم آبزی و تهدید سلامت و ایمنی، نگرانی فزاینده‌ای ایجاد کرده است.

محققان نشان دادند که داروی ضددیابت گلیمپیرید، GPD، از جمله این ترکیبات است و اگر به دقت تجویز نشود، اثرات سوئی بر سلامت انسان دارد. چندین فرآیند متداول برای از بین بردن این آلاینده‌ها پیشنهاد شده‌است و جذب، یکی از این روش‌های پیشنهادی است. در این مطالعه، حذف گلیمپیرید از آب با استفاده از نانولوله‌های کربنی چند جداره تثبیت شده روی سیلیس، درون یک ستون با بستر ثابت، انجام شده‌است. اثرات ارتفاع بستر، pH محلول و میزان جریان در حذف جاذب گلیمپیرید در این پروژه بررسی شد.