معرفی جایگزینی برای ماده‌ی جاذب‌ روش‌های میکرواستخراج

پژوهشگران دانشگاه پیام نور مرکز مشهد با استفاده از نانولوله‌های کربنی عامل‌دار شده، موفق به تهیه‌ی یک جاذب زیست‌سازگار و بسیار کارا برای اندازه‌گیری طیف گسترده‌ای از مواد در غلظت‌های بسیار کم، ردیابی داروها در سامانه‌های بیولوژیکی و زیست‌محیطی شدند.

پژوهشگران دانشگاه پیام نور مرکز مشهد با استفاده از نانولوله‌های کربنی عامل‌دار
شده، موفق به تهیه‌ی یک جاذب زیست‌سازگار و بسیار کارا برای اندازه‌گیری طیف گسترده‌ای
از مواد در غلظت‌های بسیار کم، ردیابی داروها در سامانه‌های بیولوژیکی و زیست‌محیطی
شدند.

این ابزار را می‌توان جایگزین فیبرهای متداول در روش‌های میکرو استخراج فاز
مایع(LPME) و جامد(SPME) نمود.

دکتر زرین اسحاقی، عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور مرکز مشهد، در گفتگو با بخش خبری
سایت ستاد ویژه‌ی توسعه‌ی فناوری نانو در مورد روش به‌کار گرفته در این تحقیق گفت:
«با استفاده از اصلاح روش میکرو استخراج فاز مایع، موفق به ابداع روش جدید میکرو
استخراج ادغامی فاز جامد/ مایع شدیم. ما حلال آلی استخراج‌گر را با نانولوله‌های
کربنی عامل‌دار شده به وسیله‌ی امواج فراصوت به صورت همگن مخلوط نموده، آنها را به
صورت هدفمند تقویت کردیم. حلال مسلح به نانولوله را به داخل یک قطعه فیبر متخلخل از
جنس پلی‌پروپیلن تزریق کرده، سپس دو طرف قطعه را مسدود نمودیم. در آخر هم از این
ابزار ساده برای میکرو استخراج محلول حاوی نمونه استفاده نمودیم».

دکتر اسحاقی در مورد ویژگی‌های این روش گفت: «در این روش، زمان انجام آزمایش بسیار
کوتاه می‌شود، اثرات ماتریکس حذف می‌شود، مقدار مصرف حلال‌های آلی بسیار کم و
بهره‌ی تغلیظ فوق‌العاده بالا می‌گردد. همچنین گستردگی محدوده‌ی خطی در غلظت‌های کم
آنالیت و دارا بودن حد تشخیص پایین( ppb و حتی کمتر از آن) از مزایای دیگر آن است».

وی اضافه کرد: «همچنین این روش، ساده، ارزان و دقیق است و از تکرارپذیری خوبی
برخوردار است. از این روش می‌توان برای ردیابی آلاینده‌های زیست‌‌محیطی و داروها
حتی در مقادیر بسیار اندک استفاده کرد».

جزئیات این پژوهش -که بخشی از پایان‌نامه‌ی دکتری آقای مازیار احمدی گلسفیدی است و
با راهنمایی دکتر زرین اسحاقی و همکاری خانم‌ها زهرا علیان نژادی و زهره رضایی‌فر و
آقایان علی سیفی و علی‌اکبر تنها انجام شده‌است- در مجله‌یJournal of
Chromatography A (جلد ۱۲۷۱، صفحات ۲۷۷۵-۲۷۶۸، سال ۲۰۱۰) منتشر شده‌است.