دوازدهمین دوره توانمندسازی سرمایه‌های انسانی فناوری نانو از ۲۰ تا ۲۲ آبان ماه، ویژه دانشجویان کرمان در دانشگاه شهید باهنر کرمان برگزارشد.
دانشگاه شهید باهنر کرمان؛ میزبان دوازدهمین دوره توانمندسازی سرمایه‌های انسانی فناوری نانو
در طی سه روز برگزاری دوازدهمین دوره توانمندسازی نیروهای انسانی فناوری نانو با شرکت۷۰ نفر از دانشجویان مقطع تحصیلات تکمیلی رشته‌های فناوری نانو دانشگاه شهید باهنر کرمان مباحث متنوعی در حوزه تجاری‌سازی فناوری نانو مطرح و ایده‌های خلاقانه‌ای روی بوم‌های کسب و کار پیاده شد.
در مراسم آغاز به کار دوره مهندس رضا ایجادی، دبیر دوازدهمین دوره توانمندسازی سرمایه‌های انسانی فناوری نانو به معرفی اهداف برگزاری دوره پرداخت.
همچنین مهندس کریمی، مدیر بخش کارآفرینی و امورتربیتی مرکز تربیت مربی و پژوهش‌های فنی و حرفه‌ای کشور، ضمن ابراز خرسندی از حضور در دوره توانمندسازی کرمان، روال برگزاری مسابقه کسب و کار را برای شرکت کنندگان تشریح نمود.
نخستین کارگاه با موضوع «آموزش طرح تجاری‌سازی و مدل درآمدی» توسط آقای عابدینی، مدرس کارآفرینی مرکز تربیت مربی سازمان فنی و حرفه‌ای کشور برگزارشد.
عابدینی با بیان اینکه بوم کسب و کار، یک تابلوی نقاشی است و شما هنرمند آن هستید، گفت: «به نظر من به جای کسب و کار باید از کار و کسب استفاده کنیم؛ چون ما اول باید یک کاری انجا دهیم تا یک دستاوردی داشته باشیم؛ به هر ترتیب، شناخت بخش‌های مختلف این بوم و توانایی پر کردن صحیح آن کمک زیادی به شما می‌کند تا ضمن انتخاب یک ایده درست، گام‌های صحیحی را در جهت تجاری‌سازی ایده خود بردارید.»
وی افزود: «بوم کسب و کار ۹ بخش اصلی دارد که هر کدام، اطلاعات و پارامترهای مهمی از کسب و کار شما را شامل می‌شود. مشتریان، ارتباط با مشتری، پیشنهادات ارزش، کانال‌های توزیع، فعالیت‌های کلیدی، شرکای کلیدی، منابع کلیدی، ساختار هزینه‌ای و جریان نقدینگی، بخش‌هایی هستند که در بوم کسب و کار شما با آنها سر و کار دارید.»
عابدینی ادامه داد :«مشتری ایده شما کیست؟ یعنی چه کسی حاضر است برای ایده (محصول یا خدمت شما) پول پرداخت کند؛ پولی که با زحمت به دست آورده است را به چه قیمتی باید به شما پرداخت کند؟ مشتری در بازار برای چه باید متقاعد شود که کالای شما را خریداری کند؟ اگر ایده‌ای در ذهنتان است، باید آن را کنترل کنید و با این بوم آن را مورد بررسی قرار دهید و به سوالاتی از این دست پاسخ بدهید.»
همچنین مهمترین هزینه‌های مدل کسب و کار شما چیست؟ گران‌ترین منابع کلیدی کدام است؟ گران‌ترین فعالیت‌های کلیدی کدام است؟ پاسخ به این سوال‌ها به شما کمک می‌کند که ساختار هزینه‌ای کسب و کار خود را استخراج کنید.
مدرس کارآفرینی مرکز تربیت مربی سازمان فنی و حرفه‌ای کشو در پایان این کارگاه تصریح کرد: «لزوما همه کسب و کارها به دنبال کاهش هزینه‌ها نیستند! مثلا حتما کسب و کارها دنبال خرید کالاهای ارزان‌تر و… نیستند. مثلا هتل‌های خاص، حتما میوه ارزان‌تر و مواد اولیه ارزان‌تر نیستند. آنها برای حفظ کیفیت خدمات خود، حاضرند هزینه‌های بیشتری کنند اما خدشه‌ای به برندشان وارد نشود.»
در بخش دوم برنامه‌های روز نخست دوازدهمین دوره توانمندسازی کارگاه آموزشی با موضوع «بینش تجاری و کسب و کار» توسط دکتر ابراهیمی برگزار شد.
دکتر ابراهیمی با تاکید بر اینکه در فرآیند تجاری سازی، انتخاب ایده درست همانند انتخاب ماده اولیه برای انجام یک فرآیند است، گفت: «در فضای کسب و کار سه نوع ایده داریم: ایده خام، ایده قابل طرح و ایده قابل سرمایه‌گذاری. ایده خام، صرفا یک آرزو و پیشنهاد است. ایده قابل طرح، ایده‌ای است که منع قانونی ندارد و حداقل یک گروه مخاطب هم دارد.»
وی ادامه داد: «ایده‌های جایگزینی به سختی تجاری می‌شوند. این دسته محصولات یا خدمات، جایگزین کالا و خدمات قبلی و مرسوم می‌شوند. این نوع ایده‌ها از نظر بازاریابی «High Risk» تلقی می‌شود، چون با دو مقاومت در بازار مواجه است: مقاومت فرهنگی (بدبینی مردم به محصولات و فناوری‌های جدید) و مقاومت رقبای تجاری به دلیل احساس از دست دادن بازارشان.»
به گفته دکتر ابراهیمی، موفقیت یک مدل کسب و کار در کشور اروپایی یا آمریکایی لزوم دلیل بر این نیست که آن کسب و کار در کشور ما هم به موفقیت منجر شود و برعکس. شناخت محیطی که در آن اقدام به ایجاد کسب و کار کرده‌ایم بسیار مهم است و شما باید بتوانید رفتار، سلیقه، عادات و… جامعه هدفتان را درست شناسایی کنید.
وی اظهاد کرد:«یک طرح تجارت‌پذیر در حوزه فناوری‌های نوین، پیچیدگی‌های مختلفی دارد. پیچیدگی ناشی از مقیاس، پیچیدگی ناشی از محتوی، پیچیدگی ناشی از تنوع، پیچیدگی ناشی از موقعیت و پیچیدگی مخلوط از انواع مختلف این پیچیدگی‌هاست. لزوما تولید یک محصول در آزمایشگاه نمی‌تواند تضمین‌کننده این باشد که در ابعاد صنعتی هم می‌توانید آن محصول را تولید کنید و آن را تجاری کنید.»
گفتنی است، همزمان با برگزاری دوازدهمین دوره توانمندسازی سرمایه‌های انسانی فناوری نانو در دانشگاه شهید باهنر کرمان، نشستی با اساتید و اعضای هیئت علمی دانشگاه و کارشناسان کارگروه‌های ستاد توسعه فناوری نانو در راستای معرفی خدمات و حمایت‌ها ستاد نانو در حاشیه نخستین روز این دوره برگزار شد.
در دومین روز برگزاری دوره توانمندسازی سرمایه‌های انسانی فناوری نانو در دانشگاه کرمان کارگاه «آشنایی با مباحث مالکیت فکری و جست و جوی عملی پتنت» برگزار و مهندس ختمی مآب به تشریح مباحثی دراین خصوص به شرکت کنندگان پرداخت.
مهندس ختمی‌مآب در راستای تعریف دارایی‌های فکری گفت: «هر نوع دارایی غیرفیزیکی همچون دانش فنی، بانک اطلاعات، ایده‌ها، طرح‌های صنعتی دارایی فکری گفته می‌شود. محققان و پژوهشگران از این نوع دارایی‌ها بیشتر دارند. همان اطلاعات فنی و تخصصی که دارید، دارایی فکری شما محسوب می‌شود و باید یاد بگیرید که چطور از آنها حفاظت کنید.»
وی افزود: «اختراع محصول یا روشی است که برای اولین بار بتواند یک مشکل فنی را حل کند. اگر همین اختراع را بتوانیم تجاری‌سازی کنیم، به آن نوآوری گفته می‌شود. پس اختراع با نوآوری تفاوت دارد.»
به گفته وی، راز تجاری سازی دانش فنی و تجارب یک شرکت این است که بدیهی نبوده و بدون اینکه جایی ثبت شود در میان شرکای اصلی یک شرکت محفوظ می‌ماند. مانند فرمول نوشیدنی کوکاکولا که سال‌هاست باعث فروش فوق‌العاده این شرکت در جهان شده است، بدون اینکه جایی ثبت شده باشد تا قانون از آن حمایت کند!
مهندس ختمی‌مآب خاطر نشان کرد: «منطقی و ضروری است که فردی که کار و تلاش خود را صرف خلاقیت فکری می‌کند از نتیجه تلاش خود سود ببرد. حفاظت از دارایی‌های فکری مشوق تلاش‌های انجام شده در این زمینه است و موجب رشد صنایع مبتنی بر آنها می‌شود. چرا که افراد بازگشت مالی این تلاش‌ها را مشاهده می‌کنند و موجب ترغیب آنها به خلاقیت و نوآوری بیشتر می‌شود.»
وی در خصوص پتنت افزود: «پتنت حقی است انحصاری که برای مخترع توسط دولت در عوض افشای کامل اختراع جهت ممانعت دیگران برای بهره‌برداری تجاری اختراع برای مدت زمان محدودی در داخل مرزهای جغرافیایی کشوری که اختراع در آن ثبت شده داده می‌شود. برای ثبت پتنت باید به جدید بودن، داشتن کاربرد صنعتی، وجود گام ابتکاری و در نهایت افشای کامل اختراع توجه داشته باشید.»
وی ادامه داد : «باید توجه داشته باشید که تا پیش از اقدام به ثبت اختراع به هیچ شکلی اطلاعات اختراع خود را منتشر نکنید و اغلب دیده می‌شود محققان با ارائه مقاله یا شرکت در نمایشگاه پیش از ثبت پتنت اختراع را افشا می‌کنند و شرط ثبت پتنت را از بین می‌برند و لذا دارایی فکری خود را به راحتی از دست می‌دهند.»
آخرین کارگاه نیز همانند دوره‌های پیشین با موضوع «انتقال تجارب کارآفرینان موفق در حوزه فناوری نانو» توسط مهندس جعفری در سومین روز دوره برگزار و مثال‌هایی از دنیای کسب و کار و معرفی پارامترهای موفقیت در به دست آوردن بازار محصولات دانش‌بنیان بیان شد.
شایان ذکر است، با هدف آشنایی شرکت‌کنندگان دوره با محصولات و دستاوردهای فناوری نانو ایرانی، کتاب محصولات فناوری نانو در میان شرکت‌کنندگان توزیع شد.
نهایتا در پایان این دوره نیز در بخش ارائه بوم کسب‌و‌کار به داوران و ارائه توضیحات تکمیلی شرکت‌کنندگان در خصوص سوالات و ابهامات داوران، نماینده گروه‌ها طرحشان را معرفی کرده و به سوالات هیئت داوران پاسخ دادند.
با توجه به معیارهای داوری و شاخص‌های از پیش اعلام شده، برگزیدگان دوازدهمین دوره توانمندسازی سرمایه‌های انسانی فناوری نانو در مراسم اختتامیه دوره معرفی و از آنها تقدیر به عمل آمد.
شایان ذکر است، دکتر محمد رنجبر، رییس پژوهشکده صنایع معدنی، دکتر امیر صرافی، رییس گروه شیمی دانشگاه شهید باهنر کرمان و مهندس مجتبی نسب دبیر شبکه آزمایشگاهی فناوری نانو اعضای هیئت داوران دوازدهمین دوره توانمندسازی سرمایه‌های انسانی فناوری نانو بوده اند.
گفتنی است، دوازدهمین دوره توانمندسازی سرمایه‌های انسانی فناوری نانو به میزبانی دانشگاه شهید باهنر کرمان، دومین باری بوده است که این دوره در شهری خارج از تهران برگزار می‌شود. خرداد ماه امسال نیز نهمین دوره توانمندسازی سرمایه‌های انسانی فناوری نانو به میزبانی دانشگاه کاشان در شهر کاشان برگزار شد.
